Daar was die afgelope aantal jaar ’n skerp afname van deelnemers aan die opnames van die oesskattingskomitee, het me. Rona Beukes, senior statistikus van die departement van landbou, grondhervorming en landelike ontwikkeling en lid van die nasionale oessakttingskomitee (NOK), in haar voorlegging op Graan SA se jaarkongres gesê.
“Slegs 205 produsente het die afgelope seisoen deelgeneem, teenoor 315 in 2015. Die aantal deelnemers daal elke jaar. As dié afwaartste neiging voortduur, sal die steekproef baie klein wees en gaan dit moeiliker wees om die oes akkuraat te skat.”
Sy het gesê die onwilligheid van boere om deel te neem, bring hul bedingingsposisie in gedrang. “Dan het ons basies net inligting van die vraagkant van die waardeketting via die insette van kopers wat vir ons markinligting gee. Dit is nie gebalanseerd nie.”
Akkuraatheidsyfer
Sy het verduidelik die oesskattingskomitee mik na ’n akkuraatheidsyfer van 5% tot 8% van die finale oes. Dié vlak van akkuraatheid is die afgelope 16 jaar behaal danksy deelname van belanghebbendes, maar groter betrokkenheid van boere is nodig. “Vir die voorlopige oppervlakteskatting in Januarie is die data wat produsente gee, die enigste data tot die beskikking van die oesskattingskomitee, veral omdat dit vroeg in die seisoen is.”
Beukes het gesê van die redes vir nie-deelname wat die departement kry, is dat boere geen doel in die opname sien nie of hulle wil nie met die staat saamwerk nie. Sy het beklemtoon dat elke boer se inligting vertroulik geag word en slegs gebruik word vir die bepaling van die oesskatting deur die statistikus van die direktoraat landboustatistiek.
“Ek het al op ’n keer 500 produsente self telefonies genader om deel te neem en net 5 was daartoe bereid. Ons is regtig desperaat om elkeen se inligting te ontvang.”
Sy het gevra dat boere wat in die verlede deelgeneem het en nou nie meer die opnamevorm ontvang nie, met haar in aanraking moet kom. “Soms verander iemand se e-posadres en telefoonnommers en dan stel hulle ons nie in kennis sodat ons ook ons gegewens kan bywerk nie.”
Mnr. Derek Mathews, voorsitter van Graan SA, het op die vergadering voorgestel dat Graan SA en die direktoraat ’n veldtog gaan hou om die deelname van boere aan die oesskatting uit te brei. “Dis noodsaaklik dat ons die oesskatting so akkuraat en geloofwaardig as moontlik sal hou.”
Rig navrae aan Beukes by e-pos RonaB@dalrrd.gov.za of tel. 012 319 8032.
Laai die Landbou.com-app af en lees jou landbounuus direk op die app. Dié app is beskikbaar in die Apple-, Android- en Huawei-winkels.
