Bykans 'n dekade gelede, in Augustus 1999, is die vraag gevra: Hoe is dit moontlik dat 23 vervaardigers meer as 280 verskillende trekkermodelle te koop kan aanbied in 'n mark wat nie meer as 2 500 eenhede kan hanteer nie?
Dít is Suid-Afrika se trekkermark wat hier ter sprake is. Aan die woord is dr. Jim Rankin, 'n kenner van die trekkerbedryf en eienaar van die publikasie Agfacts en die webwerf www.agfacts.co.za. Rankin hanteer ook die sekretariaat van die SA Landboumasjinerie-assosiasie.
In die November-uitgawe van Agfacts skryf Rankin oor die neigings in trekkerverkope in die plaaslike mark sedert 1991.
" In 2001 was daar 20 vervaardigers wat 268 modelle bemark het in 'n mark waarin net 2 847 trekker-eenhede verkoop is: Nie veel anders die situasie in 1999 nie," sê hy.
Kyk op die meegaande grafiek na trekkerverkope, asook die aantal modelle wat in daardie tydperk beskikbaar was.
Bron: Agfacts
Die staaflyne op die grafiek is trekkerverkope en die blou lyn aan die bokant is die aantal beskikbare modelle.
Rankin sê die verhouding tussen trekkerverkope en die getal modelle maak in 'n sekere mate sin van Januarie 1991 tot die middel van 1997. Gedurende dié tydperk, toe verkope getaan het, het die aantal modelle minder geword, maar wanneer verkope gestyg het, is meer modelle te koop aangebied.
" Die 12 maande tydperk tot Augustus 1998 is egter onverklaarbaar. In dié tydperk het trekkerverkope 'n duidelike dalende neiging getoon, maar die getal modelle het met meer as 30% toegeneem (van 265 modelle tot 345 modelle)."
Daarna het die aantal modelle merkbaar verminder tot 247 aan die begin van 2002. In daardie stadium was net die helfte van die modelle beskikbaar, vergeleke met die aanbod in 1997.
Sedert die begin van 2002 het die 12 maande-trekkerverkope opwaarts beweeg tot sowat 4 700 eenhede in mid-2003; tot 5 500 eenhede teen die einde van 2006 en tot die huidige rekordvlak van net meer as 7 000 eenhede.
Altesaam 387 modelle is tans op die plaaslike mark te koop teenoor die rekordvlak van 448 modelle in April 2008.
Rankin sê die rede vir die toename in die aanbod van modelle is die skrapping van die beskermingsmaatreëls vir plaaslike enjin-vervaardigers in 1994. Dit het die plaaslike mark ontsluit en sedertdien het die aanbod van verskillende modelle meer as verdubbel: Van 163 in Desember 1993 tot 345 modelle in Augustus 1998.
" As die hoogtepunt van verkope in 1997 vergelyk word met die huidige hoogtepunt, blyk dit dat verkope nou sowat 15% hoër is, met sowat 40% meer modelle om uit te kies. Om regverdig te wees, moet genoem word dat trekkers met kajuite as bykomende modelle beskou word."
Van die 21 trekkervervaardigers wat in Suid-Afrika verteenwoordig word, bied John Deere 80 modelle aan, Landini bemark 44 modelle, New Holland het 43 modelle beskikbaar en en Case International bemark 35 modelle.
Die 387 trekkermodelle wat in Suid-Afrika besikbaar is, wissel van 11 kW tot 410 kW en die prysklas strek van R2 207/kW tot R13 678/kW.
Volgens Rankin het die volgende veranderinge in die plaaslike trekkermark die afgelope vyf jaar plaasgevind:
11 November 2008
