“Ons produseer goeie gehalte, plantgebaseerde kos wat voldoen aan baie van die vereistes van die Europese Unie. Ons is ook relatief naby Europa geleë, wat ’n mededingende voordeel kan bied,” het mnr. Paul Hardman, bestuurder van bedryfsake by die Suider-Afrikaanse Sitruskwekersvereniging, op Hortgro se tegniese simposium op Somerset-Wes gesê.
Vrugteboere en uitvoerders moet hulle egter waarskynlik gereed maak om sekere chemiese middels te laat vaar. Produkte sal moontlik ook met ’n koolstofbelasting geslaan word omdat dit van ver af verkry word.
Die Green Deal is ’n beleidsraamwerk wat oor alle ekonomiese aktwiteite in Europa strek om die vasteland ’n klimaatsneutrale samelewing te maak teen 2050. Die Farm to Fork-strategie, wat daaruit spruit, is ’n oorkoepelende plan om die voedselstelsels wat in Europa toegepas word, te verander. Dit verwys na die manier hoe kos geproduseer, versprei en verbruik word.
Proteksionisties
Hardman het gesê om die Green Deal en Farm to Fork-strategie te verstaan, moet ’n mens besef dat Europa die afgelope jare ’n proteksionistiese uitkyk ingeneem het.
“Die sitrusbedryf was onlangs in die spervuur met fitosanitêre kwessies. Eenheid in Europa geniet nou hoër prioriteit as wetenskap en tegniese data.”
Die plan om Europa se natuurlike kapitaal – biodiversiteit – te bewaar, hou verband met marktoegang, want hulle weet waar die risiko vir plae en siektes lê.
Marktoegang is nou ’n meganisme om biodiversiteit te beskerm, maar dit kan ook beteken marktoegang gaan afneem.
Altesaam €387 miljard is bewillig om oor die volgende sewe jaar aan boere uitbetaal te word as subsidies en finansiering.
“Dit kom neer op R1 triljoen per jaar, oftewel 2,5 keer Suid-Afrika se nominale bruto binnelandse produk. Die Europese landboubeleid is basies ’n massiewe herverspreidingspakt tussen die landbou, die samelewing en verbruikers om geld te kanaliseer van verbruikers af na die sakke van die landbou en mense in landelike gebiede. Dit systap die normale vraag-en-aanbodprysvasstellingsmeganisme. Tot 33% van Europese produsente se plaasinkomste hou nie verband met plaasaktiwiteite nie.”
Invloed op SA
Volgens Hardman beteken die nuwe raamwerk en strategie daar gaan op kort termyn ontwrigting in die verskaffingsketting plaasvind, veral wat onsekerheid oor nuwe vereistes betref.
“Namate die beleid neerslag vind in wetgewing, is daar ’n laslappie-effek op lidlandvlak. Daar is nie meer ’n enkele mark nie, maar jy sal aan verskillende vereistes vir verskillende lande moet voldoen.”
Hardman het gesê hulle verwag ook ’n verskuiwing na organiese produkte. Op eie bodem wil Europa sy organiese produksie teen 2030 tot 25% laat toeneem.
“Verskaffers gaan toenemend probeer meeding met volhoubaarheidstemas. Die Chilene het byvoorbeeld reeds by Fruit Logistica hul omgewingsvoogdyskap bemark.”
Produsente moet hulle ook gereed maak om toenemend te bewys hoe hulle vaar met omgewingsmerkers soos water en koolstof.
“Hier het ons ’n bietjie van ’n voordeel, want ons is die res van die Suidelike Halfrond ver voor,” het Hardman gesê. “Hulle wil wêreldwyd omgewingstandaarde verbeter. Waar hulle van ander lande af produkte verkry, sal dié moet voldoen aan Europese standaarde, wat potensieel hoër is as ons s’n. Ons het baie om te bied, maar van die standaarde is nie plaaslik van toepassing nie.”
Op mediumtermyn voorsien Hardman dat probleme gaan kop uitsteek omdat die Europeërs ’n benadering wil volg wat almal moet pas. “Dit kan nie werk nie. Ons verwag dat oesbeskermingsopsies sal verdwyn en nie alle besluite sal op grond van wetenskaplike data geneem word nie, maar die politieke invloed is groot.”
Oor die lange duur sal Europa al sy vereistes afdwing. “Ons hoop hulle sal binne die reëls van die Wêreldhandelsorganisasie bly.”
