Cele bevind hom vir die soveelste keer aan die verkeerde kant van Suid-Afrika se boere met sy uitlating dat boere wat onwettige buitelanders in diens neem, die polisie se werk bemoeilik om misdadigers op te spoor, sê TLU SA.
Cele het in sy openingsrede op die beraad in Parys vroeër die week gesê baie boere maak hulle skuldig aan ongeregistreerde indiensneming van buitelandse immigrante en dit skep groot ontevredenheid. “Julle sê die Suid-Afrikaanse werkers is lui, maar hulle sal veg vir hul regte en dit sal konflik veroorsaak soos in die vervoerbedryf.”
In reaksie sê TLU SA dat aannames en beskuldigings soos hierdie niemand help nie. “Dit is die staat se verantwoordelikheid om na die inwoners se veiligheid om te sien, maar hy misluk liederlik in dié opsig en nou probeer hy die blaam verplaas na onwettige immigrante wat hy ingelaat het deur die grense oop te maak,” sê mnr. Bennie van Zyl, hoofbestuurder van TLU SA. “Geen boer gaan haal arbeid buite die grense van die land nie, hy kry dit binne die land.
“Dit is die regering wat toelaat dat dié ongedokumenteerde mense in die land is. As hy nou ’n probleem daarmee het, moet hy eerder die vinger na homself wys. Dit is immers ook die regering se verantwoordelikheid om die mense wat van die buiteland kom, te dokumenteer.”
Oor sy verwagtinge van die beraad, sê Agri SA dit vereis ’n konkrete aksieplan om die veiligheid van die landelike boerderygemeenskap te verseker. Daar word nou gewerk aan só ’n aksieplan wat dan aan die kabinet voorgelê sal word, aldus Cele.
Mnr. Uys van der Westhuijzen, hoof van landelike veiligheid by Agri SA, het gesê die beraad moet lei tot konkrete stappe om die boeregemeenskap veiliger te maak. “Dit is noodsaaklik dat ooreengekom word op dringende stappe wat gedoen moet word om die landelike beveiligingstrategie doeltreffend in te stel en om die polisie te voorsien van die nodige hulpbronne om die landelike boerderygemeenskap behoorlik te kan dien en te beskerm.”
Vrystaat Landbou waarsku in sy boodskap aan Cele dat ’n veilige en volhoubare landbousektor en voedselveiligheid ondermyn word omdat die landelike veiligheidstrategie nie toegepas word nie. Mnr. Gernie Botha, uitvoerende hoof, vra of ’n gebrekkige begroting die toepassing van die strategie kniehalter. Hy sê ses van die agt pilare van die strategie behels die kapasiteit van die polisie soos mannekrag, voertuie en toerusting. Die polisie word gevra om hierdie gebreke daadwerklik aan te pak.
Botha verwys na die nasionale werkgroep waarin verteenwoordigers van onder meer Agri SA, Nafu, Afasa, Asuf, Bacsa, akademici, plaasbewoners, Contralesa en die WNNR die polisie bystaan. Hy sê dit is belangrik dat hierdie werkgroep van 15 lede se insette ernstig opgeneeem moet word.
Daar is verder ’n versoek dat landelike veiligheidsberade op provinsiale vlak moet plaasvind om eiesoortige prioriteite, gebreke, tekortkominge en probleme uit te lig en daadwerklik oplossing daarvoor te vind.
Me. Sandy La Marque, uitvoerende hoof van Kwanalu, beklemtoon die noodsaaklikheid om die aansienlike bydraes van landelike en boerdery-gemeenskappe op topvlakbesprekings te noem, sodat alle sieninge en behoeftes van alle belangegroepe in berekening gebring word.
Sy sê van die belangrikste veiligheidskwessies in KwaZulu-Natal is aanvalle en moorde wat voortduur, betreding en grondbesetting, stakings en gewelddadige optrede oor gebrekkige dienslewering, vandalisme van infrastruktuur, Transnet-pyplyne, Eskom-infrastruktuur en paaie, onwettige jag met honde, swak ondersoekwerk deur die polisie en oorgrensmisdade uit buurlande.
