‘n Meer oortuigende en samehangende visie is in die Groenskrif oor grondhervorming vervat, wat vertroue kan skep, sê mnr. Gugile Nkwinti, Minister van Landelike Ontwikkeling en Grondhervorming. Die Groenskrif is pas goedgekeur.
Sedert die uitlek van die dokument verlede jaar was baie oproepe van verskeie politici en ander belanghebeendes gemaak dat die dokument geopenbaar moet word. Nadat die Kabinetskomitee wat dit deurgegaan het, dit drie keer na Nkwinti teruggestuur het, is dit uiteindelik goedgekeur.
Nkwinti het in die Nasionale Vergadering by die Parlement op ‘n vraag van me. Annette Steyn van die DA, geantwoord dat die Kabinet die Groenskrif goedgekeur het.
Ontwikkeling en grondhervorming geskei
‘n Opgewekte Nkwini het ná die sitting in ‘n onderhoud met Landbou.com aangedui dat die inhoud van die dokument nie veel van die uitgelekte weergawe verander het nie. Die gedeelte wat handel oor landelike ontwikkeling is egter van dié van grondhervorming geskei.
In die een oor grondhervorming is die Regering se voorstel van ‘n viervlakstelsel van grondbesit. Dit behels onder meer dat staatsgrond slegs onder huurbesit moet wees; dat ’n beperking op die besit van private grond moet wees; buitelandse eienaarskap van grond verbind moet wees aan produktiwiteit en vennootskappe met Suid-Afrikaners; en kommunale grondbesit moet sekere institusionele gebruiksregte inhou.
Die been oor kommunale grondbesit sal egter nie ‘n maklike taak wees om aan te pak nie. “Ons wil kommunale grondbesit as ‘n afsonderlike beleidskwessie hanteer, want dit is ingewikkeld. Dit was verder gekompliseer deur die ongeldigverklaring van die Wet op Kommunale Grondregte (Wet 11 van 2004) ook bekend as CLaRA.”
Nkwinti het aangedui dat uitgebreide konsultasie sal plaasvind om die fundamentele kwessies van kommunale grondbesit te dek. Dit kan insluit die beginsels wat in CLaRA vervat was, wat nie teenstrydig is met grondwetlike bepalinge nie.
Beginsels bly dieselfde
Op ‘n vraag of die ellelange geskiedenis uit die dokument verwyder is oor waarom grondbesit in die land moet verander, het Nkwinti gesê dat die inligting verminder is, maar dat die beginsels onveranderd gebly het.
“Ons het nie niks nuuts ingebring nie, ook niks weggeneem nie. “Ons het net ‘n probleemstelling bygevoeg wat meer skerper en meer duidelik is van wat ons wil probeer oplos.”
Die dokument neem nou die regte karakter aan van ‘n besprekingsplatform en gee die gevoel dat mense steeds die voorgestelde beleidsrigting kan verander, het hy gesê. In die nuwe dokument is ook meer inligting oor die waardeerder-generaal, die grondbestuurraad en grondkommissie.
Die Groenskrif behoort binnekort in die Staatskoerant gepubliseer te wees waarna openbare verhore gehou sal word.
25 Augustus 2011
