‘n Grondtransaksie waarin grondamptenare ‘n “wins” van sowat R30 000 per ha op ‘n plaas in Limpopo sou maak, is deur die Minister van Landelike Ontwikkeling en Grondhervorming self ontdek.
Die koopprys van die plaas sou sowat R5,6 miljoen beloop, oftewel R35 000 per ha, terwyl die boer R4 700 per ha vir sy grond gevra het.
Me. Annette Steyn, die Demokratiese Alliansie se woordvoerder vir grondsake, sê mnr. Gugile Nkwinti, Minister van Landelike Ontwikkeling en Grondhervorming, het sy skok oor dié transaksie teenoor haar en ander afgevaardigdes by Agri SA se jaarkongres in Muldersdrift uitgespreek.
Die minister is glo vroeër gevra om ‘n koopkontrak vir ‘n plaas in Limpopo te teken, waarop die koopprys as R35 000 per ha aangeteken is en die totale bedrag sou sowat R5,6 miljoen beloop het.
Heeltemal buitensporig
“Die Minister sê hy het gemeen dié prys is heeltemal buitensporig, en hy het twee amptenare van ‘n ander afdeling van die departement gestuur om weer met die boer te gaan onderhandel. Ná die besoek het die amptenare aan die minister gesê dat die boer nie bewus was van dié prys nie, aangesien hy glo R4 700 per ha gevra het,” vertel Steyn.
Steyn sê sy verwag dat die minister tans die saak binne die departement ondersoek. “Ek gaan wel ook vir hom vrae hieroor vra tydens die voorlegging van sy jaarverslag in die Parlement, waarby die Ouditeur-generaal ook teenwoordig sal wees, op 12 en 13 Oktober.”
Volgens Steyn gaan sy by die minister aandring dat alle grondtransaksies nagegaan moet word, en dat dié waarvoor buitensporige pryse aangeteken is, nagegaan moet word. “Hulle gaan na elke boer van so ‘n transaksie toe moet gaan om seker te maak hoeveel hulle per hektaar gevra het.”
Groenskrif?
Wat die Groenskrif aanbetref, gaan Steyn ook vra dat die minister dié voorval in gedagte moet hou as die beginsel van vrywillige koper en vrywillige verkoper in ag geneem word: “Want dit is, gebaseer op die pryse van grond in die kontrakte, waarvolgens die departement en staat meen die beginsel is nie suksesvol nie.”
Dr. Theo de Jager, ondervoorsitter van Agri SA, en me. Me. Sandy La Marque, hoofbestuurder van Kwanalu, was ook by die gesprek betrokke en het dié feite aan Landbou.com bevestig.
Lees ook: Meer as 100 plase in Vrystaat vou
8 Oktober 2010
