“Ons sal inflasie hopelik in die derde of vierde kwartaal van vanjaar terugkry in die teikenband,” het mnr. Kuben Naidoo, adjunkpresident van die Reserwebank, op die Agbiz-kongres by Sun City in Noordwes gesê.
Die groot risikofaktor is egter of die oorlog in Oekraïne vir ’n tweede jaar gaan voortduur, wat dié inflasieverwagtinge kan beïnvloed omdat kunsmis- en koringpryse dan hoog sal bly.
Die bank verwag dat inflasie in Junie en Julie so hoog as 7% kan wees. Die bank sal dus waarskynlik rentekoerse bly verhoog. “Ons doen dit omdat ons verstaan dat ons ’n sekere mate van pyn in die ekonomie moet bring. As inflasie weghardloop, sal dit pynlik wees, en pynliker vir arm mense en mense wat spaar.”
Inflasiefaktore
Die groot en ontwikkelde ekonomieë van die wêreld sukkel om hul inflasie af te bring. Ná jare van lae inflasie is die styging in hul inflasie veroorsaak deur covid-19-verwante faktore, naamlik groot stygings in begrotings- en monetêre stimulus, die internasionale ontwrigting van voorsieningskettings, en ’n omruiling tussen die belangrikheid van die bydraes van dienste en goedere tot ekonomieë. Inperkings het die vraag na goedere laat styg en na dienste laat daal. Die stygings in brandstofpryse het ook ’n rol gespeel.
Die jongste inflasiesyfer in Amerika is 8,7% en in die Europese Unie 8%. “Ek kan nie ’n tyd onthou dat ons inflasie laer was as Amerika s’n nie,” het Naidoo gesê.
Hy verwag dat die Amerikaanse sentrale bank waarskynlik ’n resessie in die land gaan moet veroorsaak om inflasie oor ’n jaar of twee onder beheer te kry, maar dit gaan polities ’n moeilike besluit wees.
Die inflasie in Amerika raak Suid-Afrika. “Ons sien ingevoerde inflasie.”
Stygende voedselinflasie kom volgens hom al ’n taamlike lang tyd. In Suid-Afrika het die La Nina-weersomstandighede bogemiddelde reënval veroorsaak, maar in die Midde-Weste van Amerika en dele van Australië en Suid-Amerika was daar minder reën, wat pryse opgestoot het.
Die oorlog in Oekraïne beïnvloed verder onder meer kunsmis-, koring- en saadoliepryse.
Naidoo het gesê Suid-Afrika se jongste inflasiesyfer van 6,5% is hoofsaaklik aangedryf deur brandstofpryse en voedselinflasie van 7,8%. Dit lei tot inflasieverwagtinge wat weer lei tot verwagtinge vir hoër salarisverhogings.
Ekonomiese groei
Sentrale banke wêreldwyd moet stappe doen om inflasie te laat daal. “Ons hoop om dit te doen terwyl ons gevoelig bly vir (ekonomiese) groei. Ons weet die Suid-Afrikaanse ekonomie is broos.”
Naidoo het gesê hoewel die groei in die eerste kwartaal goed was, kan die tweede kwartaal se groei, weens meer beurtkrag en die vloede in KwaZulu-Natal, baie slegter wees.
Die bank reken steeds dat die ekonomie vanjaar met 2% kan groei. Van die belangrikste aandrywers is uitvoer en huishoudelike besteding. Landbou-uitvoer speel ’n belangrike rol.
Van die beperkinge vir groei is kwessies soos watertekorte en beurtkrag. “Elke keer dat die ekonomie met meer as 1% groei, kry ons meer beurtkrag,” het Naidoo gesê.
