Luidens ’n verklaring het Agri SA kommentaar ingedien op die huidige wetsontwerp, wat verlede jaar deur die nasionale vergadering aanvaar is en nou deur die nasionale raad van provinsies oorweeg moet word. Indien dié raad ook die wetsontwerp aanvaar, sal dit na pres. Cyril Ramaphosa vir bekragtiging gestuur word en as ’n amptelike wet geld.
Agri SA het in sy voorlegging uitgelig watter nadelige gevolge die wetsontwerp op die landbousektor en groter ekonomie sal hê. Luidens die verklaring is Agri SA veral bekommerd oor die definisie van onteiening, asook artikel 12 van die wetsontwerp wat handel oor vergoeding vir onteiening.
“Die verwatering van eiendomsreg sal dit uiters moeilik maak om kapitaalbeleggings te lok vir boere in ’n sikliese sektor wat staatmaak op eiendomsreg om toegang tot bedryfskapitaal te verkry.
“Hierdie ondermyning van die lewensvatbaarheid van gevestigde, opkomende en nuwe produsente kan lei tot ’n katastrofiese ineenstorting van Suid-Afrika se voedselsekerheid.”
Agri SA meen voedselproduksie in Suid-Afrika word reeds bedreig deur beduidende inflasionêre druk, beurtkrag en verswakkende infrastruktuur wat vererger word deur omgewingsverskynsels soos vloede, droogtes en sprinkaanuitbrekings.
“Buiten voedselsekerheid sal die wetsontwerp ook die doelwit om transformasie in die landbousektor te bewerkstellig, ondermyn. Sonder grondwetlik beskermde eiendomsreg sal minder opkomende boere toegang hê tot die kapitaal wat nodig is om volhoubare boerderybedrywighede te bou.
“Gevestigde produsente en nuwe toetreders tot die landbousektor sal uitgelewer wees aan ’n reg in die wet wat enige oomblik van hulle weggeneem kan word.”
Volgens Agri SA strek die ekonomiese gevolge van die wetsontwerp veel verder as die landbousektor. “Met ’n afname in voedselproduksie sal die behoefte aan verhoogde voedselinvoer tot nadeel van Suid-Afrika se handelsbalans geskied.
“Die gevolglike netto uitvloei van geld uit die plaaslike ekonomie sal minder inkomste vir die fiskus beteken, wat dan sal lei tot ’n afname in broodnodige hulpbronne om die infrastruktuur en instellings te herbou, en om dienslewering aan die armstes in Suid-Afrika te verbeter.”
Verder meen Agri SA die wetsontwerp strook nie met die Suid-Afrikaanse Grondwet of grondwetlike demokrasieë wêreldwyd nie. “Die verwatering van eiendomsreg het ernstige gevolge, soos geïllustreer is in die vernietiging van die ekonomieë van Zimbabwe en Venezuela.
“Die moontlike gevolge van die aanvaarding van die onteieningswetsontwerp is skrikwekkend. Die land se voedselsekerheid en die lewensvatbaarheid van die arbeidsintensiewe landbousektor in Suid-Afrika is in die weegskaal.
“Eiendomsregte vorm die hoeksteen van ekonomiese ontwikkeling en Agri SA sal elke hulpmiddel tot sy beskikking aanwend om die beskerming daarvan ingevolge die Grondwet van Suid-Afrika te verseker. Ons vertrou dat die land se verteenwoordigers in die NRP gehoor sal gee aan ’n dringende waarskuwing, en dat die regering hierdie vernietigende wetgewende eksperiment sal heroorweeg.”
Laai die Landbou.com-app af en lees jou landbounuus direk op die app. Dié app is beskikbaar in die Apple-, Android- en Huawei-winkels.
