Groot kommer heers oor ‘n onbekende nuwe ruspe-plaag wat die afgelope paar weke duisende rande se skade aan koring en gars op besproeiinglande in die Noord-Kaap en Vrystaat aangerig het.
Op party lande lê tot die helfte van die are op die grond en die wurmmis tot 5mm diep, sê dr. Goddy Prinsloo, entomoloog van die Landbounavorsingsraad se Kleingraan-instituut by Bethlehem. Niemand kon nog die vreemde ruspe identifiseer nie. Daar moet nou eers gewag word dat van die papies wat versamel is, uitbroei sodat die mot ge?dentifiseer kan word.
Dit word beraam dat sowat 1000 ha gars op die Vaalharts-besproeiingskema geraak is, sê Prinsloo. Hy het ook berigte van skade aan koringlande onder spilpunt by Bultfontein en Viljoenskroon ontvang.
Blare heeltemal afgevreet
In baie gevalle het die wurms die plante se blare heeltemal afgevreet. Op ander plekke is die blaarskedes en die are ook afgevreet.
Prinsloo sê dit lyk of die nuwe plaag relatief laat in die seisoen in die lande gekom het. Een boer het op 25 Oktober nog niks opgemerk toe hy land-inspeksies doen nie, en drie weke later het die helfte van die are op die grond gelê soos wat die ruspes dit afgevreet het.
Die ruspes is van 2cm tot en 3cm lank, en is nie snywurm, bolwurm of kommandowurm nie, sê Prinsloo. Baie boere het plaagbeheermiddels gespuit, maar dit is onseker of dit doeltreffend sal wees omdat niemand weet watter spesie dit is nie.
Prinsloo voeg by dat die blaarmyner, wat in 2000 die eerste keer naby Prieska en Douglas skade aangerig het, vanjaar dwarsdeur Vaalharts en tot in besproeiinglande by Bloemhof beweeg het.
19 November 2010
