Die bedryf het in die eerste twee maande van vanjaar se oes-, pak- en verskepingstyd reeds talle probleme ervaar. Die land se sitrusproduksie word vanjaar op altesaam 168,19 miljoen kartonhouers (15 kilogram elk) geskat en dit is dus noodsaaklik dat die waardeketting so glad moontlik funksioneer. Verlede jaar het Suid-Afrika altesaam 161,18 miljoen kartonhouers sitrus geoes.
Luidens ’n verklaring wat onlangs uitgereik is deur Transnet-haweterminale (TPT), wat verantwoordelik is vir die op- en aflaai van vrag by Suid-Afrika se sewe kommersiële hawens, het die Durbanhawe se houerterminale (DCT) ’n grootmaat-spoorlaaistelsel ingestel vir sitrus wat by landingshowe 1 en 2 vir uitvoer afgelewer word.
Dit is in reaksie op die talle probleme wat Suid-Afrika se sitrusbedryf tot dusver vanjaar gehad het om verkoelde vragmotors en vraghouers te verseker, asook die probleme en ontwrigtings by die Durbanhawe ná die oorstomings in April vanjaar.
Volgens ’n verslag van 3 Junie 2022 deur mnr Justin Chadwick, uitvoerende hoof van die Suider-Afrikaanse Sitruskwekersvereniging (SASKV), het hierdie en ander faktore daartoe gelei dat sitrusverpakking en -verskeping vertraag is. In hierdie stadium is 19,1 miljoen kartonhouers sitrus tot dusver hierdie seisoen verskeep, vergeleke met 26,1 miljoen kartonhouers in die ooreenstemmende tyd verlede jaar.
Luidens TPT se verklaring is die doel van die grootmaat-spoorlaaistelsel in die Durbanhawe om sitrusuitvoer daarvandaan te help bespoedig.
“Die suksesvolle bekendstelling van ’n temperatuurbeheerde koeltrein na landingshoof 2 vroeër vandeesmaand was die grondslag om logistieke diensverskaffers van sitrusuitvoerders te oortuig om van die stelsel gebruik te maak. Een trein met 50 koelwaens het nou 53 padvragmotors vervang wat voorheen op verskillende tye van die dag by die terminale aangekom het as 53 afsonderlike transaksies.”
Verder het TPT 206 bykomende verkoelde houers by sy KwaZulu-Natalse en Oos-Kaapse houerterminale tot die einde van die 2022-sitrusseisoen gekontrakteer.
’n Verteenwoordiger van die SASKV wat anoniem wou bly, het gesê die vereniging sal eers kommentaar kan lewer oor die DCT se grootmaat-spoorlaaistelsel vir sitrus sodra hy self die stelsel kon bekyk.
Virtuele toer
In ’n verslag op 10 Junie het Chadwick gesê met die covid-19-pandemie wat steeds probleme vir internasionale vervoer vir baie mense veroorsaak, het die Suid-Afrikaanse en Chinese regeringsamptenare wat verantwoordelik is om te verseker dat fitosanitêre protokolle vir die uitvoer van Suid-Afrikaanse sitrus na China nagekom word, met ’n vernuftige alternatief vorendag gekom.
Volgens die plan kan Chinese owerhede in Beijing virtueel saam met ’n filmspan, Suid-Afrikaanse sitruskwekers, hul pakhuisverteenwoordigers en amptenare van die nasionale departement van landbou, grondhervorming en landelike ontwikkeling ’n omvattende toer deur die plaaslike sitrusfasiliteite neem. ’n Opgeleide tolk stuur inligting en vrae heen en weer tussen die Suid-Afrikaanse en Chinese verteenwoordigers.
“Hierdie virtuele toer is nie ’n eenvoudige taak nie. In baie dele van Suid-Afrika se sitrusbedryf is internetseine swak, wat vertragings kan veroorsaak. Soms word die sein tydens die regstreekse virtuele ondersoek onderbreek. Hoewel dit ’n duur oefening is, moet dit egter gedoen word, anders sal die lys boorde wat deur die departement goedgekeur word, nie deur die Chinese afgeteken word nie,” het Chadwick gesê.
Luidens ’n verklaring wat deur die departement van openbare ondernemings uitgereik is, prys minister Pravin Gordhan Transnet vir die “beduidende vordering” wat gemaak is met die herstel van vloedbeskadigde spoor- en hawe-infrastruktuur en werksaamhede na, van en in die Durbanhawe. Hierdie pogings het glo gelei tot die hervatting van Transnet-spoorvrag se houerkorridor tussen Durban en Cato Ridge, al is dit tans op ’n enkele lyn. Transnet se nasionale hawe-owerheid het glo ook sleuteltoegangspaaie herstel en heropen vir vrag wat die Durbanhawe binnekom of verlaat.
“Die herstel van die skade wat deur die oorstromings in KwaZulu-Natal aangerig is, sal uitvoerders en invoerders wat die Durbanhawe gebruik, in staat stel om terug te keer na normaliteit. Transnet sal poog om te verseker dat alle skeepsrederye voortgaan om die Durbanhawe te bedien,” luidens die verklaring.
