Dit is Ebrahim Patel, minister van handel, nywerheid en mededinging, se beurt om Donderdag sy departement se begrotingsrede aan Suid-Afrikaners te lewer. Die suikerbedryf hoop Patel se toespraak sluit planne in wat suikerrietkwekers kan help om te oorleef midde die huidige krisis in die bedryf weens Tongaat Hulett en die Gledhow-meule wat albei in sakeredding is. Geen sakereddingsplan is al deur enige van die sakeredders voorgelê nie.
Andrew Russell, voorsitter van die Suid-Afrikaanse Suikerrietkwekersvereniging, het Dinsdag in ’n verklaring gesê as hul oproep vir planne wat die bedryf moet help, verontagsaam word, kan dele van die bedryf ineenstort.
“Amper sewe maande nadat Tongaat Hulett sy Suid-Afrikaanse bedrywighede in vrywillige sakeredding geplaas het, ervaar kwekers steeds finansiële en bedryfsonsekerhede. Ons kommer hieroor is ernstig. Sonder dringende planne sal ’n aantal kwekers wat op klein skaal boer nie hierdie seisoen oorleef nie.”
Die suikerreus se sakereddingspraktisyns het onlangs die hooggeregshof genader vir regsverligting van verskeie finansiële verpligtinge. Tongaat Hulett se sakereddingspraktisyns het meer as R1 miljard se betalings wat aan die Suid-Afrikaanse Suikervereniging (SASV) verskuldig is, teruggehou. Die SASV samel betalings in, en administreer en herverdeel dit namens die hele suikerbedryf ingevolge die suikerbedryfsooreenkoms van 2000 en die Suid-Afrikaanse Suikerwet (Wet 9 van 1978).
Met die Gledhow-suikermeule in private besit wat ook onlangs in vrywillige sakeredding gegaan het en nou ook nie heffings en herverdelings aan die SASV betaal nie, beloop uitstaande betalings aan die suikerbedryf ongeveer R1,7 miljard.
Die impak van dié wanbetalings het volgens Russell reeds bygedra tot ’n daling van R400/t in die gemiddelde verhaalbarewaarde-prys wat aan die produsente vir hul oeste betaal word.
In sy hofaansoek vra Tongaat Hulett verligting om betalings aan die SASV te maak terwyl die maatskappy in vrywillige sakeredding is en Patel is een van 14 respondente in Tongaat se aansoek.
“Kwekers kan egter nie wag vir ’n oplossing en beslissing deur ’n hof nie. Om te oorleef, het kwekers dringend geld nodig om die gapings te vul wat hierdie wanbetalings van Tongaat Hulett en Gledhow laat. Dit is inkomste waarop produsente staat maak om hul bedrywighede voort te sit gedurende hierdie seisoen. Dit word ook gebruik om hul finansiële verpligtinge teenoor werknemers, kontrakteurs en verskaffers na te kom.”
Russell waarsku teen katastrofiese gevolge in die hele suikerbedryf se waardeketting as hulp en verligting nié in onder meer Patel se begrotingsrede uitgestippel word nie. “KwaZulu-Natal en Mpumalanga kan nie bekostig dat die bedryf ineenstort nie.”
Die bedryf sorg vir 1 miljoen mense se lewensmiddele, veral mense in landelike gebiede met min alternatiewe vir werk.
Laai die Landbou.com-app af en lees jou landbounuus direk op die app. Dié app is beskikbaar in die Apple-, Android- en Huawei-winkels.
