
Vrugteboere doen alles in hul vermoë om met nuwe tegnieke en tegnologie minder water te gebruik, sonder om opbrengste te benadeel.
“Ons het geen illusies oor die toenemende druk op waterbronne nie en ons weet dié druk op die landbou gaan net toeneem,” sê mnr. Calla du Toit, 'n vrugteboer in die Witzenbergvallei.
Du Toit het op 'n mediagesprek wat deur TruCape gereël is, in Kaapstad gesê weens verskeie faktore, soos groeiende verstedeliking, gaan die landbou se toegang tot water al hoe minder raak. “Dit is eintlik 'n uitdaging vir ons produsente: Hoe kan ons dit hanteer? Wat gaan ons doen?”
Droogte forseer boere om aan te pas
Hy het vertel dat vrugteboere in die Witzenberg deur die droogte geforseer is om regulated deficit irrigation (RDI) toe te pas. “Die water is net nie meer tot boere se beskikking om oorbesproeiing toe te laat nie.
“Boere werk nou fyn uit in watter stadium van die produksiesiklusse van vrugtebome kan die boorde met minder water klaarkom, en wanneer ons boorde bietjie kan afskeep, sonder nadelige gevolge vir opbrengste. Dis net so belangrik om die waterbehoeftes van die verskillende kultivars te ken en besproeiing volgens dié kultivars se waterbehoeftes te beplan. Jy moet 'n balans vind,” sê Du Toit.
Deel hiervan is om die spoed van die pomp-aksies van waterpompe se turbines te reguleer. Dit loop hand-in-hand met goeie monitering van besproeiing, wat die afgelope jare vergemaklik is deur peilers (probes) in boorde. Peilers was vyf jaar gelede nog 'n skaars hulpmiddel in boorde, maar deesdae is dit noodsaaklik.
Leer by Israel
Du Toit sê beste plek om oor water te gaan leer, is in Israel. “Ons gebruik nuwe spuitjies uit Israel wat die toediening van water konsentreer as die wyer wye spuite wat voorheen gebruik is.”
TruCape is voortdurend besig om vrugteboere te help om beter resultate te behaal, soos die gebruik van nuwe dwerg-onderstamme, byvoorbeeld die Cornell/Geneva-appelreeks uit Amerika. Dié dwerg-onderstamme is voordelig omdat dit minder besproeiing benodig.
Vrugteboere benut ook tegnologie, soos die weer-toepassing van Hortgo. Du Toit sê weervoorspellings het die afgelope tyd baie verbeter, en hy praat met lof van Hortgro se toep. Dié tegnologie maak dit vir 'n boer moontlik om feitlik vanaf enige plek ter wêreld lesings van sy probes in sy boorde te kan sien en besproeiing daarvolgens te reguleer om water produktief te gebruik en versmorsing uit te skakel. “Dis 'n ongelooflike groot hulp.”
Lees ook: Van kondome tot kaolien teen droogte