Op die beeldmateriaal sien jy die goue vlaktes van Namibië wyd voor jou uitstrek. Rye golwende sandduine duik voor jou op en jy hoor op die agtergrond ’n sterk wind waai.
Dan begin klein, wit sneeuvlokkies liggies val. Dit word vinnig meer en eensklaps is die hele landskap spierwit en die eens dorre landskap is omgetower in ’n sprokiesland.
In die suide van Namibië, wat veral bekend is om sy woestynagtige landskappe, droë klimaat en yl plantegroei, het die Helmeringhausen-omgewing die afgelope week as’t ware ’n gedaanteverwisseling ondergaan toe dit die eerste keer in meer as ’n dekade sneeu gesien het.
“Ek het gesit en werk onder ’n kombers. Dit was verskriklik koud die afgelope week hier. Skielik kom my 7-jarige na my gehardloop en sê daar is wit goed buite. Sy ken nie sneeu nie!” vertel me. Saar Nieman van die dorp Aus.
Die koue front wat die gebied getref het, het ook erge reën- en haelbuie meebring. Op plekke het die temperatuur tot -12 °C gedaal.
Mnr. Juan Coleman, ’n beesboer van die omgewing, sê boere in die omtrek het “groot verliese” gehad. Skape, beeste en bokke het weens die koue gevrek.
Hy sê die sneeuval is nie heeltemal buitengewoon nie, maar ná ’n bykans nege jaar lange droogtetydperk het die skielike weersverandering plaaslike mense behoorlik aan die praat.
“Ek weet daar was in 1964, 1984, 1987 en in 2012 sneeu in die gebied,” vertel Coleman. “In 1984 het die sneeu tot 11 cm dik gelê.”
Die koue en die sprinkaanplaag
In ’n onlangse onderhoud wat die radio-omroeper Ina van Tonder met dr. Gerhard Verdoorn, bedryfsbestuurder van CropLife SA, gevoer het, het hy gesê daar kan ’n voordeel wees vir boere aan hierdie ysige weer.
Volgens hom kan dit bydra tot die vernietiging van sprinkaaneiers. Die eiers word beskerm in ’n eierpakkie en lê tot 30 mm onder in die grond. “Gewone koue sal nie veel van ’n effek op die eiers hê nie omdat dit goed beskerm is, maar nou veroorsaak die baie re?n en lae temperature dat dit ysig koud en die grond sopnat word.”
Wanneer temperature vriespunt bereik, kan dit veroorsaak dat die eierpakkie bars, het hy gesê. “Ek glo die koue weer wat saam met die re?n kom, is ’n groot seëning vir boere. As dit nie die sprinkaaneiers vernietig nie, sal dit hulle ’n ernstige knou gee sodat minder sprinkane uitbroei as wat ons verwag het.”
Verdoorn het gesê sprinkaaneiers behoort te vrek wanneer temperature tot -4 °C en laer daal, maar dit gaan geen impak hê in temperature bo 1 °C nie. “In daardie gebiede moet boere hulself regmaak vir ’n ordentlike uitbreking.”
