Die inmaakvrugtebedryf ervaar tans ’n moeilike tyd, maar dit is beslis nie die einde van die pad nie. Daar is heelwat gunstige aspekte waarop voorgebou kan word, maar daar is ook kort- en langtermyn uitdagings wat aandag sal verg, waaronder Eskom se enorme beplande elektrisiteitsariefverhogings.
Mnr. Wynand du Plessis, uitvoerende finansiële bestuurder van Langeberg-Ashton Foods, het tydens ’n inligtingsvergadering van die Inmaakvrugte-produsentevereniging (IPV) op Worcester gesê die inmaakvrugtebedryf groei nie noemenswaardig wêreldwyd nie, maar krimp ook nie. In Suid-Afrika is die bedryf goed gevestig, en die land se inmaakprodukte word internasionaal as gehalteprodukte ontvang.
Du Plessis het ’n aantal langtermyn uitdagings uitgewys. Eerstens moet groei gestimuleer word. Markte soos China, Indië, Oos-Europa, Afrika en selfs die binnelandse mark, behoort beter ontgin te word. Markaandeel kan in sekere markte verhoog word. Vernuwende denke in die bedryf is nodig, want in die laaste 40 jaar is al innovasie wat in die bedryf plaasgevind het, die verpakking in plastiek pleks van blikke.
’n Handelsmerk is ook nodig. Die inmaakvrugtebedryf het hier heeltemal “uit die bus geval” omdat verbruikers in die algemeen bereid is om meer te betaal vir handelsmerkprodukte van hoë gehalte. Voorts moet die bedryf meer aandag aan swart ekonomiese bemagtiging gee omdat dit al belangriker word vir uitvoere na die Europese Unie (EU). Dít is hoog op hul agenda.
Die bedryf moet sy EU-kwota behou deur te verseker dat dit na 2014 verleng word. Dit gee die bedryf voorkeur toegang na heelwat internasionale markte. Nóg ’n uitdaging is om Eskom se voorgestelde geweldige elektrisiteitsariefverhogings, te oorleef. Dit sal die bedryf jaarliks R150 miljoen meer uit die sak jaag, het hy gewaarsku. Water stuur ook op ’n krisis af, dit is nog net nie op die tafel soos elektrisiteit nie, meen Du PLessis.
Korttermyn-uitdagings is die huidige ooraanbod van vrugte en swak pryse wat dit teweegbring. Dit kan aan die wêreldresessie gekoppel word, maar gelukkig is die plaaslike bedryf nie so ernstig geraak soos heelwat ander lande, waaronder Amerika, nie. Die wisselkoers is ook tans ’n probleem waaraan egter min gedoen kan word.
Du Plessis het gesê die grootste uitdaging vir die inmaakbedryf is egter om mededingend te bly op internasionale markte. Al hoe dit gedoen kan word, is om produksiekoste tot op die been te besnoei, en om produksie met die minste koste te verhoog. Suid-Afrika moet daarteen waak dat sy inmaakvrugte hulself nie uit die mark “uitprys” nie.
3 November 2009
