Met mnr. Jacques Neethling van Merweshoop, Rawsonville, se paleplanter kan 'n hektaar se pale binne drie dae geplant word. Dit skakel 'n klomp hande-arbeid uit, want daar hoef nie meer gate gegrawe of pale vasgestamp te word nie, sê hy.
Die paleplanter bestaan uit 'n staalraam wat mnr. Neethling gesweis het, met 'n hidrouliese silinder wat aan die trekker se driepunt-hystoestel verbind word. Die hidrouliese silinder word vanaf die trekker beheer en druk die paal net meer as 600 mm diep in die grond. Hoe swaarder die trekker, hoe beter werk die paleplanter, sê mnr. Neethling. Boonop maak dié proses vasstamp onnodig.
'n Dwarsbalk van yster wat aan die onderkant van die raam op die trekstang druk, verhoed dat die trekker oplig terwyl die pale geplant word.
Eers word merke in die wingerdrye gemaak. Dan word die pale een na die ander op die merke geplant. Behalwe die trekkerbestuurder is vier werkers nodig: Twee om die paal op die regte plek te plaas en dit in die raam van die werktuig te pas, een werker in die ry en een in die dwarsry om te verseker dat die paal in lyn met die res is.
Dit is 'n oorspronklike plan van mnr. Neethling. Die sweiswerk het hy self gedoen. Volgens hom is die duurste deel van die paleplanter die hidrouliese silinder. Volgens mnr. Neethling werk die toestel die beste in sandgrond en grond wat tot op sowat 'n meter gedol is.
5 Desember 2003
