Lesers het me. Karla Haupt, ’n M.Sc.-student aan die Universiteit Stellenbosch, oorval met oproepe sedert ’n berig oor Duitse perdebye (Vespula germanica) in Landbouweekblad van 10 Januarie vanjaar verskyn het.
Die Duitse perdebye is besonder aggressief. Dit het boere rondom Stellenbosch, Somerset-Wes en Franschhoek al verhinder om vrugte en druiwe te pluk. Lesers is gevra om Haupt te bel as hulle dié perdebye sien om haar te help met haar navorsing. Sy het net twee oproepe ontvang rakende die Duitse perdeby. Die meeste was oor die inheemse rooi perdeby (Polistes marginalis) of die indringer Europese perdeby (Polistes dominula) waarop haar kollega en mede M.Sc.-student, mnr. P.C. Benadé, werk.
Volgens Haupt lyk die drie perdebyspesies na mekaar, maar hulle het tog kenmerke wat hulle van mekaar onderskei. Die rooi perdeby is rooibruin, terwyl die ander twee perdebye hoofsaaklik geel-en-swart is. “Mense verwar gereeld die rooi perdeby met die Europese perdeby omdat albei soorte papieragtige neste onderaan die oorhang van ’n huis of in wasgoedlyne maak. Die rooi perdeby is egter ’n inheemse insek en nie ’n probleem soos sy Europese familielid nie. Vir elke honderd neste van Europese perdebye wat jy kry, sal jy waarskynlik net een van rooi perdebye gewaar,” vertel sy.
Kenmerke
Neste van die Duitse perdebye word tipies ondergronds gemaak en lyk kartonagtig. Slegs ’n opening sal in die grond sigbaar wees. Die perdebye is egter opportunisties en maak ook neste in dakke en in bome. Die drie soorte perdebye is min of meer so groot soos ’n by. Die Duitse perdeby is effens groter, maar die verskil word moeilik opgemerk as jy die drie soorte nie langs mekaar het om te vergelyk nie. Die Duitse en Europese perdeby kom in dieselfde gebiede voor en lyk baie eenders, maar waar die Duitse perdeby swart antenas het, is die Europese perdeby s’n oranje. Verder is die Duitse perdeby se pote ingetrek tydens vlug, terwyl die Europese perdeby se pote onder sy lyf hang.
Haupt en Benadé is onderskeidelik besig om die verspreiding van Duitse en Europese perdebye na te vors. Hulle hoop om hierdie inligting te gebruik om ’n bestrydingstrategie vir die perdebye te ontwikkel. Hierdie studies word gefinansier deur die Departement van Omgewingsake deur middel van die Suid-Afrikaanse Nasionale Instituut vir Biodiversiteit (Sanbi) se indringerspesieprogram.
Enigiemand wat Duitse of Europese perdebye gewaar, kan ’n foto daarvan met ’n aanduiding van waar die foto geneem is, per e-pos stuur aan karlahaupt@sun.ac.za vir die Duite perdeby of pcbenade@sun.ac.za vir die Europese perdeby.
