’n Besending Suid-Afrikaanse pere wat weens Rusland se inval in Oekraïne nie meer na Rusland vervoer kon word nie, het pleks hiervan deel geword van gratis maaltye in die Oekraïnse dorpie Lutsk.
Mnr. Wayne Mudge, besturende direkteur van die Suid-Afrikaanse uitvoerder Cape Five, sê die pere was reeds in Nederland toe Rusland Oekraïne binnegeval het en kon toe nie na Rusland vervoer word nie.
“Ons het besef dit sal moeilik wees om dit in Europa te verkoop en het besluit om te kyk of ons dit aan vlugtelinge uit Oekraïne kan skenk. My siening is, as ’n mens geld gaan verloor, kan jy net sowel goed doen.”
Cape Five het weens die covid-19-pandemie baie betrokke geraak by voedselhulpskemas in Suid-Afrika en skenk steeds produkte deur Standard Bank se digitale platform OneFarm Share. Dit was met dieselfde ingesteldheid dat Cape Five besluit het om die pere te skenk.
Mudge, wat ook die voorsitter van die varsprodukte-uitvoerdersforum (FPEF) is, het mnr. Erik van Vugt, besturende direkteur van Fresh World International in Pole, ’n klant van Cape Five, gekontak. “Hy was baie gretig om te help en kon met ondernemings in die Europese Unie (EU) onderhandel oor vervoerkoste.”
Fresh World het die logistieke reëlings saam met die welsynsorganisasie Tilky Razom getref, wat ’n vennootskap tussen die Poolse dorpie Blonie en Lutsk is. ’n Onderneming in Europa het die klaring van die produkte gratis in Rotterdam behartig en Suid-Afrikaanse boere het ook tot die logistieke koste bygedra.
Van Vugt sê Fresh World het Oekraïners in sy personeel en ondersteun hulle in die hulp wat hulle organiseer. “Ons werknemers het reeds twee besendings met onder meer voedsel, matrasse en mediese verbande na Oekraïne gereël.” Die aanbod van die pere was ’n gulde geleentheid om vars produkte te kon skenk.
Die pere is na die dorpie Lutsk in Oekraïne gebring, sowat 200 km van die Poolse grens. Tilky Razom sê in ’n bedankingsbrief aan al die betrokkenes dat die stadsraad van Lutsk gratis maaltye aan ontwortelde mense gee, waarvan daar 15 000 geregistreerdes is. Van Vugt sê deur kontakte in Lutsk en danksy van sy werknemers se familie daar, kon hulle seker maak als verloop glad.
“Cape Five het die pere geskenk en ons het die vervoer- en tariefkoste bygedra. Ons het geen probleme met logistiek (na Oekraïne) nie, ons werk steeds saam met ons Oekraïnse kliënte.”
Uitvoer ontwrig
Mudge sê Rusland is ’n baie belangrike bestemming vir Suid-Afrikaanse vars produkte, onder meer omdat hul vereistes verskil van dié van die EU en Asië. Sowat 5% tot 10% van dié produkte word die afgelope vyf jaar soontoe uitgevoer. Dit sluit in pere, appels, pruime en sitrus.
Die oorlog in Oekraïne skep nou verskeie onsekerhede. Baie skeepsrederye bedien nie meer Rusland nie en dit is voorts onmoontlik om kredietversekering vir enige Russiese maatskappy te kry.
“Ek is egter seker daar sal oplossings wees, Suid-Afrikaners is in staat om oplossings te vind.” Uit sulke soort situasies kom daar dikwels geleenthede wat ’n mens andersins nie sou ontgin het nie.
