Dié bedrag kom uit die SKV se ontwikkelingsfinansieringsfonds, luidens ’n verklaring deur mnr. Justin Chadwick, uitvoerende hoof van die vereniging. Die SKV het vroeër ’n maatskappy, CGA Grower Development Company (CGA-GDC), gestig om transformasie te bevorder deur finansiële bystand en steun op die plaas te bied aan begunstigdes van grondhervorming, en om swart boere te help om onder meer marktoegang te bekom. Die geld om die swart boere te ondersteun, word bekom deur ’n uitvoerheffing wat die vereniging se lede jaarliks betaal.
Produsiemiddele aangekoop
Die finansiering is hoofsaaklik gebruik om produksie-insette soos kunsmis en chemikalieë te koop. Dié bystand is nodig vir swart boere se langtermynoorlewing nadat die pryse van insette vanjaar buitensporig gestyg het, lui die verklaring. “Die kunsmisprys het sedert 2020-’21 met 56% gestyg en dit het swart kwekers die hardste getref.”
Kundiges in die bedryf voorspel dat minder as 20% van alle sitruskwekers aan die einde van 2022 gelyk sal speel. Daarom is dit volgens Chadwick duidelik dat hulp vir die ontwikkeling van swart ondernemings deurslaggewend is. Benewens duur kunsmis is daar ook ander ongunstige faktore wat nuwe toetreders tot die sitrusbedryf terughou. Dit sluit in uiters streng fitosanitêre maatreëls waaraan uitvoerders moet voldoen as hulle die EU-mark betree en die daling in reële uitvoerpryse. Op plaaslike vlak is die verkrummeling van Suid-Afrika se infrastruktuur en die tekort aan elektrisiteit probleme.
Op lang termyn sal die SKV se ontwikkelingsfonds nuwe toetreders help met die kapitaal wat benodig word om produksie-infrastruktuur te skep, en toerusting en tuinboukundige produkte te koop. Die toelae staan swart boere ook by met die akkreditasie-koste wat hulle as kommersiële produsente benodig.
Suksesverhaal
In Limpopo het die ontwikkelingsfonds reeds gehelp met die suksesvolle vestiging van Manini Holdings, wat besit en bedryf word deur mnr. Thabo Moripane. Hy gebruik vanjaar sy toelae om die insette te koop om sy bestaande sitrusboord aan die gang te hou, terwyl hy ’n verdere 70 ha aanplant. Dit sluit onder meer verskillende kultivars van sagtesitrus en suurlemoene in.
“Die CGA-GDC is dankbaar vir die kommersiële sitruskwekers se volgehoue verbintenis tot die betaling van hul uitvoerheffings en deel hierdie waardering met die nasionale en provinsiale departement van landbou, grondhervorming en landelike ontwikkeling. Ons sien uit daarna om nouer met die regering saam te werk in die komende maande om volhoubare oplossings te vind sodat ons ontwikkelingsboere op lang termyn winsgewend sal wees,” sê Chadwick.
