
Sowat 24 uur voordat Clover sy finansiële resultate vir die jaar tot 30 Junie bekend gemaak het, het drie van die DFSA se direkteure bedank.
Mnr. Jacques Botha, uitvoerende hoof, het uit die direksie bedank, maar bly tot einde April 2019 aan as uitvoerende hoof. Mnr. Dirk Reyneke het as voorsitter en mnr. Jaco Hooghiemstra as finansiële direkteur bedank. Hooghiemstra sal as finansiële bestuurder aanbly.
Botha het die redes vir die DFSA se verliese só opgesom: “Die oorsake was eenvoudig verkoopsprysdeflasie weens die ooraanbod van melk in die mark, wat deur die invoer van langlewemelk (UHT) deur sommige van die kleinhandelaars vererger is. Daarteenoor styg koste (uitgesluit melkkoste) jaarliks met inflasie.
“Plaashek-melkpryse was ook te hoog in verhouding met die deflasie in verkoopspryse.”
Onhoudbare spanning
Volgens Clover se aanbieding oor sy finansiële resultate, gepubliseer op sy webblad, het Botha uit die direksie bedank “weens onhoudbare spanning” weens die kwessies van melkprodusente verloor, of markaandeel verloor.
Reyneke het volgens die dokument bedank sodat die DFSA se melkprodusente-aandeelhouers hul eie nuwe onafhanklike voorsitter en ’n nuwe uitvoerende hoof kan aanstel.
Melkboere het die meerderheidstem by die DFSA, wat op 1 April 2017 gestig is. Clover het sy bedrywighede vir nie-waardetoegevoegde melkprodukte, soos vars melk, langlewemelk en ultragepasteuriseerde melk, aan die DFSA oorgedra en melk- en ander waardetoegevoegde produkte in Clover behou.
Die DFSA koop onverwerkte melk by boere en betaal Clover om dit te verwerk en verpak. Die DFSA lewer ook onverwerkte melk aan Clover vir die maak van sy waardetoegevoegde melkprodukte.
Lening
Clover het ’n wentelkredietlening van R550 miljoen aan die DFSA verskaf. Hoewel die lening vir 20 jaar toegestaan is, het die Clover-raad, ná die bedanking van die uitvoerende hoof en voorsitter, besluit om ’n konserwatiewe benadering te volg en ten volle vir die R439 miljoen voorsiening te maak wat teen 30 Junie nog uitstaande was.
Clover sê siklusse in die suiwelbedryf is nie ongewoon nie en sy ervaring wys dat oorskotjare, waarin boere se pryse daal, gevolg word deur ’n natuurlike daling in die beskikbaarheid van onverwerkte melk, en ’n herstel van pryse.
Die deel van Clover se sake wat die DFSA oorgeneem het, het in die vorige drie boekjare bedryfswins van van R23,8 miljoen tot R77 miljoen behaal, maar in die 2012-’13- en 2013’-14-boekjaar bedryfsverliese van onderskeidelik R62,7 miljoen en R126,4 miljoen gely.
Clover gaan die DFSA nou ’n kapitaalinspuiting van R90 miljoen gee.
Strategie
’n Betroubare bron meen Clover vra die DFSA te veel vir die verwerking en verpakking van produkte en sê wat die DFSA verder lamlê, is dat die kleinhandel die DFSA se versoek vir ’n verhoging van 5% in verkoopspryse geweier het.
Clover sê dienDFSA se strategie vir die afwaartse siklus sluit in om plaashekpryse meer gereeld te verander, na gelang van marktoestande.
Weens die hoë produksie van melk in die land, asook die gedempte ekonomie, bly rakpryse onder druk en het die DFSA op 31 Augustus ’n verdere melkprysverlaging van 30 c/liter aangekondig, wat op 1 Oktober in werking sou tree.
Landbouweekblad verneem dat die direksie dit kort voor die bekendmaking van Clover se resultate tot 5 c/liter verminder het. ’n Bron het gesê ná ’n 30 c-verlaging sou die prys laer as boere se produksiekoste gewees het.
Die DFSA het die prysdaling glo verminder omdat boere gesê het melkproduksie het reeds begin afneem en voerpryse het begin styg. Sedert Desember het die DFSA boere se pryse glo met sowat R1,25/liter verlaag en groot boere het glo weens die jongste beoogde verlaging gedreig om ander kopers te soek.
Ontvang die nuutste landbounuus en -raad in verskeie bedrywe - teken HIER in vir een van ons nuusbriewe.