
Mnr. Wilco Fourie, voorsitter van die Oranjerivier-landbou-unie, sê boere daar moet solank beplan daarvoor dat die rivier dan teen sowat 3 500 kumek kan vloei. Hy hou boere deur ’n Telegram-groep ingelig en sê hy sal daagliks die jongste syfers en verwagtinge deurgee.
“Die verwagte riviervlakke is ongewoon hoog vir November, hoewel dit nie die eerste keer is dat water so vroeg hoog loop nie. Dit maak die risiko hoog vir die res van die reënseisoen.”
Die departement van water en sanitasie het eergister (13 November) deur die dag agt van die Vaaldam se sluise oopgemaak.
Fourie is baie moedeloos omdat hulle nie oor sulke stappe ’n vergadering met die departement kan kry nie. “Ons het ’n groot behoefte dat die departement meer proaktief moet optree om reeds water uit te laat as dit gereën het pleks daarvan om te wag totdat die damvlakke tot 105% en hoër styg, en dán groot hoeveelhede op een slag uit te laat.
“Dieselfde geld in die Oranjerivier. Ons behoefte is dat water reeds by Vanderkloofdam uitgelaat word as daar baie reën in die opvanggebiede val, maar die versoek val op dowe ore.”
Volgens die departement se syfers was die Vaaldam gister 106,5% vol. Die invloei was 1 845 kubieke meter per sekonde (kumek) en die uitvloei 1 055 kumek.
Fourie sê die uitvloei van die Bloemhofdam, wat gisteroggend 105,2% vol was, sou deur die dag tot 1 600 kumek verhoog word. Die damvlak gaan na verwagting verder styg tot 112% en die uitvloei kan dus nog verder verhoog word.
Die Gariepdam, wat al bietjie langer as ’n week oorloop, was gister 114,4% vol en die Vanderkloofdam, wat Saterdagaand begin oorloop het, 103,4%.
Die Oranjerivier het gister by Katlani, die eerste meetpunt ná die samevloei van die Vaal- en Oranjerivier, teen 395 kumek geloop en by Prieska teen 397 kumek. Upington se meetpunt is stukkend en Fourie gebruik daarom Prieska se syfers as aanduiders van wat gebeur.
Hy sê by Katlani kan die rivier teen Vrydag 18 November teen 1 200 kumek vloei en oor twee weke, rondom 28 November, teen 3 500 kumek. Dit sal onder meer afhang van hoeveel reën nog in die opvangsgebiede val. Die tiendagvoorspelling het gister gelui dat 30-50 mm in die grootste dele in die opvangsgebiede verwag word.
Fourie sê op 25 Januarie vanjaar het die rivier teen 3 817 kumek gevloei en op 29 April teen 2 786 kumek. Op 9 Februarie verlede jaar was die vloei 3 033 kumek. Die vorige baie hoë vlakke was in 2011. Op 13 Januarie het die rivier teen 4 723 kumek gevloei en op 1 Februarie teen 4 400 kumek.
Fourie sê vir boere aan die Benede-Oranje is dit verkieslik dat die vloei onder 3 500 kumek bly. Die hoër watervlakke raak elke boer verskillend en boere weet hoe vorige hoë watervlakke hulle geraak het.
Laai die Landbou.com-app af en lees jou landbounuus direk op die app. Dié app is beskikbaar in die Apple-, Android- en Huawei-winkels.