Met verwysing na pres. Cyril Ramaphosa se verklaring dat die Regering onteiening van plase sonder vergoeding oorweeg, het sommige boere gesê dit sal onregverdig en nie tot voordeel van die landbousektor wees nie.
Hulle is ook nie gelukkig oor swart bemagtiging nie en het gesê dit is ewe onregverdig. Boere het gedreig om nie hul samewerking te gee nie. Die toestand van sommige paaie is ook ’n steen des aanstoots. Mnr. Pottie Potgieter van Bothaville het gesê die landbou moet daaraan begin dink om sy aanslag te verander. “Ons moet vinniger en slimmer begin optree,” het hy gesê.
Mnr. Anton Botha, hoofbestuurslid van GSA, het gesê sekere aangeleenthede wat nie regstreeks hul verantwoordelikheid is nie, soos grondhervorming, word aan Agri SA oorgelaat om dit namens die landbousektor te behartig en graanboere moet vertroue in hulle hê. GSA doen nietemin harde werk agter die skerms.
Nie geval van weggee nie
Mnr. Cobus van Coller van Viljoenskroon het gesê daar is wette waarop ag geslaan moet word wanneer dit by onteiening kom. “Dis nie net ’n geval van grond afneem en weggee nie,” het hy gesê.
Mnr. Jaco Minnaar, GSA se voorsitter, het gesê swart bemagtiging moet binne die Grondwet plaasvind. “Grondhervorming móét plaasvind. Ons kan nie daarvan terugdeins nie. As ons dit nie doen nie, sal ons oor tien jaar nie meer boer nie. Dan gaan ’n Zimbabwe-situasie hier plaasvind.
“Tien persent van Suid-Afrika se grond verwissel in elk geval elke jaar van hande in ’n natuurlike verhandelingsproses. Die staat moet daardie grond gebruik om grond oor te dra. Dit moet tot voordeel van alle partye wees; nie net tot die voordeel van die ontvangers van die grond nie. Ons kan egter nie stilsit en niks doen nie,” het Minnaar gesê. Daarom is verskillende groeperinge binne die georganiseerde landbou gereeld met mekaar in gesprek om probleme te bespreek en oplossings te soek.
Graan SA samel geld in vir hofsake
Intussen het GSA aangedui dat hulle geld in samel ter voorbereiding van moontlike hofsake wat kan volg as die staat voortgaan met sy dreigemente om plase sonder onteiening by boere af te vat.
“Ons moet verhinder dat dit gebeur, maar ons besef hofsake kan plaasvind. GSA het geld vir hofsake gebêre nadat ons ná die vorige goeie mielie-oes baie heffingsgeld ingesamel het. Ons gaan ook voort om nóg geld vir die moontlike, onvermydelike hofsake te spaar. Agri SA is ook besig met ’n veldtog om geld te bekom, moontlik by wyse van vrywillige bydraes per lid van sy landbou-unies,” het Botha gesê
