Die departement van minerale hulpbronne en energie het onwettig aan die petro-chemiese maatskappy Shell toestemming gegee om seismiese ondersoeke langs die Wildekus van Suid-Afrika te doen. Dít was die bevinding van die Oos-Kaapse regterpresident, regter Selby Mbenenge. Daarom het hy Donderdag die toestemming van die departement ter syde gestel.
Die saak is voor die hof gebring deur verskeie belangegroepe van vissersgemeenskappe tot nieregeringsorganisasies wat hulle op die klimaat en natuurbewaring toelê.
Die hof is gevra om die toestemming wat die departement aan Shell en Impact Africa verleen het om deur seismiese toetse vir gas en olie te soek, te hersien.
Sulke toetse word gedoen met hoëvolume-lugkanonne wat met gereelde tussenposes laefrekwensie-klankgolwe die seebodem inblaas terwyl dit agter ’n skip aangesleep word. Só word moontlike olie- en gasreserwes onder die seebodem geïdentifiseer en gekarteer.
Die hof het egter gevind dat die toestemming onwettig gegee is omdat daar nie voldoende konsultasie met die geaffekteerde gemeenskappe van die Wildekus was nie en dat die risiko van sulke aktiwiteite vir die plaaslike vissersgemeenskap nie na behore oorweeg is nie.
Die hof het ook gelas dat dit nie aanvaarbaar is om net met tradisionele leiers te konsulteer vir toestemming nie. Hy het dit duidelik gemaak dat geen wet tradisionele leiers die reg gee om omgewingsbesluite namens die mense in hul gebiede te neem nie.
Mbenenge het die departement ook oor die vingers getik en gesê die minister, mnr. Gwede Mantashe, kon by die vroeëre interdik deur regter Gerald Bloem in 2021 berus het, “... maar hy het besluit om hom eerder by Shell te skaar deur te weier om die prospekteerregte wat hy aan die maatskappy toegestaan het, te heroorweeg en om die interdik teen te staan.”
Luidens ’n verklaring deur die departement van minerale hulpbronne en energie neem die departement kennis van die hof se uitspraak. Die departement sal die uitspraak bestudeer en kommentaar daarop lewer ná konsultasie met sy regsverteenwoordigers.
