Pres. Cyril Ramaphosa het die verbod aangekondig terwyl hy gisteraand Suid-Afrikaners toegespreek en ingelig het dat die land van vandag tot 15 Januarie 2021 na vlak 3 van inperking terugkeer. Die besluit volg volgens Ramaphosa op die skerp styging in die aantal Covid-19 infeksies die afgelope twee weke.
Die verbod verbied die plaaslike verkoop van alkohol vir tuisverbruik en in restaurante, kroeë en wynproelokale. Alkohol mag ook slegs vervoer word vir uitvoere, na ’n gelisensieerde perseel vir berging en vir die produksie van handreinigers, ontsmettingsmiddels, alkohol vir nywerheidsgebruik en huishoudelike skoonmaakprodukte.
“Ons deel die President se kommer oor die skielike en vinnige groei in positiewe Covid-19 gevalle en verwante sterftes en verstaan die noodsaaklikheid vir drastiese stappe om dit aan te spreek, maar ons is teleurgesteld en uiters bekommerd oor die algemene beleidsbenadering met betrekking tot die verkoop van alkohol wat weer eens deur die regering geneem is in die stryd teen die pandemie,” sê mnr Rico Basson, Vinpro se bestuurshoof, luidens ’n verklaring.
Die verbod wat al twee maal te vore ingestel is, het reeds verskeie ondernemings in die wynbedryf vernietig en beduidende werksverliese tot gevolg gehad. Die bedryf se verlies aan inkomste is reeds meer as R7, 5 miljard. As gevolg hiervan het die bedryf nou meer as 250 miljoen liter ongekontrakteerde wyn, terwyl volgende jaar se oestyd oor twee weke begin. “Hierdie situasie én die derde verbod gaan matelose skade aan die wynbedryf én die 290 000 individue wat hul lewensbestaan uit die wynbedryf maak, berokken,” lui die verklaring.
Voorstelle nie in ag geneem
Basson sê alhoewel die bedryf se 553 wynplase proaktief voorkomende maatreëls ingestel het om werknemers en besoekers op plase te beskerm, trek wynplase nou aan die kortste end in die toerismeseisoen vanweë die algemene beleidsbenadering wat gevolg word, die gedrag van die algemene publiek en die feit dat Covid-regulasies nie nagekom word nie.
“In teenstelling met ? algehele verbod op alkohol het ons voorstelle ingedien wat alternatiewe ingrypings insluit om risiko’s te verminder en formeel met die regering in gesprek te tree. Dit is jammer dat hierdie voorstelle nie in die finale regulasies opgeneem is om sodoende ? gedifferensieerde benadering te verseker nie.” Basson sê hulle glo werklik dat beperkings op wynverkope op ’n minder skadelike manier ingestel kan word, wat die effek op die gesondheidstelsel kan verlig, die verspreiding van die virus kan help verminder, én mense se lewensbestaan kan beskerm.
Basson sê van die lesse wat in vlak 5 en 4 se inperkings geleer is, is dat ’n verbod groei in sluikhandel aanwakker. “Aangesien hierdie onwettige sluikhandel buite die regulatoriese reik van die regering is en grootliks ongekontroleerd plaasvind, het dit tot verwoestende gevolge vanuit ’n gesondheids- en ekonomiese oogpunt gelei.”
Intussen sê mnr Jannnie Strydom, uitvoerende hoof van Agri Wes-Kaap, die organisasie is teleurgesteld dat die regering nie ‘n gedifferensieërde benadering gevolg het wat die verbod op die verkope van alkohol betref nie. “Voorkomingsmaatreëls op wynplase word nougeset toegepas om werknemers en besoekers aan die plaas te beskerm. Die gedrag van die publiek in die algemeen en die nie-nakoming van Covid-regulasies veroorsaak dat wynplase in hul toerisme-seisoen aan die kortste end trek en weer finansiële verliese gaan ly.”
Volgens Strydom verstaan Agri Wes-Kaap dat Desember tradisioneel ’n tyd is wanneer hospitale uiters besig is en die gesondheidstelsel en -werkers vanjaar onder erge bykomende druk is. “Die wynbedryf probeer egter stelselmatig weer op sy voete kom nadat vroeëre inperkingsregulasies die bedryf miljarde rande gekos het. Die nuwe regulasies gaan die bedryf van voor af benadeel.”
Vinpro, in samewerking met die res van die alkoholbedryf, versoek die regering om die volgende 14 dae deursigtig te wees oor die stand van die gesondheidstelsel om die verbod op kleinhandel- en op-perseelverbruik so gou moontlik te hersien. “Ons doen ook ’n beroep op die regering om regulasies streng af te dwing, aangesien dit nie haalbaar is om strenger regulasies in te stel elke keer wanneer ons gesondheidstelsel ’n krisis beleef sonder die streng polisiëring van die regulasies nie.”
Vinpro raai elke wynverwante onderneming aan om hul deel te doen en nou saam te werk om te verseker dat die aantal nuwe gevalle van Covid-19 afplat sodat die bedryf weer op 15 Januarie 2021 handel kan begin dryf.
