Die Grondeisekommissie is in ‘n gat en sak al hoe dieper weg terwyl hy in die herstel van grondregte misluk, sê mnr. Sibusiso Gamede, waarnemende hoofgrondeisekommissaris.
Luidens ‘n berig in Die Burger (15 Oktober) het die kommissie verlede week sy verslag vir die 2009/’10 geldjaar aan die parlementêre portefeuljekomitee oor landelike ontwikkeling en grondhervorming voorgelê.
“Ons is in ’n gat waarin ons al dieper wegsink. Ons het ’n omkeerstrategie wat die vernaamste uitdagings identifiseer en planne beraam om dit te takel. Maar ’n gebrek aan geld en ’n toename in hofsake waarin die kommissie hom moet verdedig, bemoeilik sake,” het hy tydens die sessie.
Die kommissie en Departement van Landelike Ontwikkeling en Grondhervorming het die komitee warm onder die kraag gehad oor die stadige vordering met grondhervorming en die onsekerheid oor statistiek en syfers.
Die omkeerstrategie
Mnr. Stone Sizane, voorsitter van die portefeuljekomitee het by herhaling gesê dit is onaanvaarbaar dat grondeise so lank neem om af te handel, en hy het daarop aangedring dat die kommissie en departement voor die einde van die jaar hul omkeerstrategie aan lede van die departement voorlê.
Intussen sê Mineworkers Investment Company (MIC) die Regering moet versigtig wees daarvoor om swart boere na ondergang te lei deur net grond aan hulle te verskaf, en nie die nodige ondersteuning na oorhandiging te verskaf nie. Luidens ‘n berig op Fin24.com sê mnr. Paul Nkuna, uitvoerende hoof van MIC: “Dit help nie om net mense op die grond te sit sonder enige hulp nie.”
Hulp van privaatsektor
Volgens Nkuna moet die Regering ooreenkomste met die privaatsektor aangaan om begunstigde boere by te staan rondom hulpbronne en opleiding, en hulle produktief te maak.
Hy het verwys na ‘n gemeenskapsprojek op 49 ha in Kokstad in KwaZulu-Natal, waarby Pick ‘n Pay betrokke is deur al die produkte van die grond af, aan te koop. Volgens Nkuna kan swart boere ‘n groot rol rakende voedselsekerheid speel.
19 Oktober 2010
