“Radikale ekonomiese transformasie” was net ’n vae tema in pres. Jacob Zuma se staatsrede, maar die duidelike en meetbare planne ontbreek steeds om die probleme rondom grondhervorming en landelike transformasie op te los.
Só het mnr. Lennox Plaatjies, hoof-uitvoerende beampte van die Witzenberg PALS-projek op Ceres, in ’n verklaring gesê nadat Zuma in sy staatsrede aangekondig het ’n nuwe hoofstuk van radikale ekonomiese transformasie skop op 9 Februarie af.
Lennox meen hul PALS-raamwerk is ’n “radikale vertrekpunt van vorige (gebrekkige) grondhervormingsmodelle” en ’n daadwerklike plan om grondhervormingsdoelwitte te bereik – al wil die Regering dit ná vier jaar steeds nie amptelik erken nie.
PALS se 100 projekte
PALS het tans 100 geregistreerde projekte, waarvan 60 grondhervormingsprojekte is, 20 in die waardeketting is, ses met behuising te make het en drie opleidingsprojekte is.
“Die individiuele grondhervormingsprojekte dek ’n geskatte area van 30 000 ha, waarvan sowat 5000 tot 6000 ha hoë waarde besproeiingsgrond is. Dit verteenwoordig meer as 20% van die besproeiingsgrond in die Witzenberg-area.”
Zuma het in sy staatsrede gesê die tyd vir praat is verby. Volgens hom kon die Regering tot dusver net sowat 8 miljoen hektaar bewerkbare grond, minder as 10% van die bewerkbare grond in die land, aan swart mense oordra. Die aantal huishoudings wat by die landbou betrokke is, het vanaf 2011 tot verlede jaar met 19% gedaal.
Nog nie erkenning of reaksie van Regering
Lennox sê hul inisiatief het nog nie formele erkenning of reaksie van die Regering gekry nie, ten spyte van talle aanbiedings en voorleggings aan verskeie regeringsdepartemende oor die afgelope drie tot vier jaar.
“Die PALS-produsente en hul opkomende swart boere-vennote beur intussen voort met die implementering van hul projekte.”
Hy glo die inisiatief kan baie meer in ’n baie korter tyd bereik as die Regering bereid is om in vennootskap met dié sektorgedrewe private inisiatief te werk. “Ons wil deel wees van die oplossing, nie die probleem nie.”
Ekonomiese bemagtiging
Die PALS-raamwerk is ’n grondhervormingsinisiatief wat kommersiële boere saam met opkomende swart boere, die plaaslike regering en plaaslike gemeenskappe op Ceres in 2014 van stapel gestuur het. Die belangrikste oogmerk is om ’n omgewing te skep waarbinne innoverende grondhervormingsprojekte en ekonomiese bemagtiging kan plaasvind, in ooreenstemming met die Nasionale Ontwikkelingsplan.
“Private kommersiële boere skenk grond en staan by met hulpbronne soos finansiering, mentorskap, kundigheid en opleiding om opkomende swart boere suksesvolle kommersiële boere te maak.”
