‘n Landbou-organisasie, Kongo Agri, het die lig gesien om geleenthede vir boere in dié land uit te brei.
‘n Komitee van ses lede is Donderdag, 9 Desember, tydens ‘n vergadering oor dié onderwerp by Agri SA se kantore in Centurion aangewys. Mnr. André Botha, voorsitter van Agri Gauteng en die organisasie se komitee vir Wet en Orde, is ook hier as voorsitter verkies. Die Kongo het Agri SA in Januarie 2009 gekontak om boere daarheen te nooi.
Dr. Theo de Jager, ondervoorsitter van Agri SA, sê dié komitee sal ‘n federale lid van die organisasie wees en derhalwe sal lede aan die grondwet en dissiplinêre regulasies moet voldoen. “Ons moet in ag neem dat klimaatsverandering ook in dié land plaasvind, en ons moet met die plaaslike gemeenskap saamwerk om hulle lewens te bevorder. Dit is nie ons land nie, ons is gaste, maar ons moet altyd welkom wees.”
Botha sê Agri SA en die komitee sal dan verdere onderhandelinge oor die ooreenkoms namens die lede hanteer. “Daar moet darem ‘n groot boetie wees wat kan kyk as daar pyne en probleme mag wees.”
Kontrak
Agri SA het verlede jaar reeds ‘n samewerkingsooreenkoms met die Departement van Landbou in die Kongo aangegaan, en tans gaan die organisasie ‘n kontrak vir individuele boere na, wat pas afgelewer is. Die kontrak word oorvertaal uit Frans, waarna ‘n finale weergawe hopelik in Januarie 2011, tydens ‘n besoek van dié komitee aan die Kongo, goedgekeur sal word.
“Ons verwag dan om die eerste groep boere in Februarie na die Kongo te neem sodat hulle kan sien hoe dinge daar werk en moontlik grond identifiseer,” vertel Botha. Sowat 212 000 hektaar grond (13 plase) is onmiddellik beskikbaar, terwyl die land 10 miljoen ha beskikbaar wil stel. Die aanvanklike grond is staatsgrond waarop geen gemeenskappe bly nie en waar Suid-Afrikaanse boere voor die onrus in die land 13 jaar gelede, geboer het.
Enige vorm van boerdery kan beoefen word. Die Kongolese mark fokus egter op die produksie van casava – die land se stapelvoedsel – asook koffie, kakao, palmolie, graan, suiker, vleis, pluimvee en so aan. Melk is ook baie skaars in dié land.
Die proses
De Jager sê die proses sal soos volg verloop: ‘n Belangstellende boer sal grond moet identifiseer. ‘n Aansoek vir die grond moet dan aan die Regering gestuur word sodat hulle kan vasstel of dit wel beskikbaar is. Volgende moet die boer ‘n volledige sakeplan aan Agri SA oorhandig, wat dan saam met die Regering moet besluit of die ooreenkoms goedgekeur kan word.
“As dit goedgekeur word, teken die boer ‘n kontrak van drie termyne van 35 jaar elk. Die onus rus op die boer om die kontrak vir die tweede en derde termyne te hernu,” verduidelik De Jager.
Hy sê die risikos ten opsigte van onder andere onrus, onteiening en infrastruktuur-tekorte is alles in die ooreenkomste en kontrakte oorweeg, en lede van Kongo Agri sal die nodig beskerming geniet.
Uitdagings
Van die grootste uitdagings wat boere in dié land mag ondervind, is ‘n gebrekkige infrastruktuur. De Jager sê alles sal nie so geredelik beskikbaar wees soos in Suid-Afrika nie, maar groot kanse vir ontwikkeling bestaan.
Banke en verskeie sakeondernemings het al aangedui dat hulle in beleggings belangstel, wat die uitbreiding van infrastuktuur sal help. Oor veiligheid sê Botha: “Ek het al wyd deur Afrika gereis, en as daar een land is waarheen ek my vrou sal neem, is dit die Kongo.”
9 Desember 2010