Die ruspe wat gars- en koringboere op die Noord-Kaapse besproeiingsgebiede en tot so ver as Viljoenskroon in die Vrystaat die afgelope stroopseisoen miljoene rande gekos het, is geïdentifiseer.
Entomolo? van die Landbounavorsingsraad se Instituut vir Plantbeskerming het die spesie nou uiteindelik aan sy motte as die Leucania loreyi, valsbolwurm in die spreektaal, ge?dentifiseer.
Dit is die eerste keer dat dié plaag op gars en koring in Suid-Afrika gesien word, sê dr. Goddy Prinsloo, entomoloog van die LNR se Kleingraan-instituut buite Bethlehem. Dit kom wel van tyd tot tyd op mielies voor, maar vreet dan net happe uit die blare en veroorsaak nie skade nie.
Geen chemiese middel is nog vir beheer op koring en gars in Suid-Afrika geregistreer nie.
Intussen word beraam dat boere, van wie die meeste op die Vaalharts-skema, ten minste R8,5 miljoen se skade weens garsverliese gely het. Dié verliese kan nie van versekering ge?is word nie, behalwe as ’n boer multirisiko-versekering sou uitgeneem het, wat die besproeiingboere tradisioneel nie doen nie.
Koring en gars
’n Beraamde 1800 ha tot 2200 ha gars is geraak, en ’n onbekende aantal koring-hektare.
Net by Douglas was sowat 60% van die koringlande besmet, beraam mnr. Ivan Myburgh, Noord-Kaapse streekbestuurder van die oesversekeraar Agricola. Gebiede by Taung, Warrenton, Barkly-Wes, Hopetown en Jacobsdal is ook geraak.
Prinsloo verduidelik dat Leucania loreyi geensins aan die gewone bolwurm verwant is nie. In Engels staan dit weer as die “false armyworm” bekend. Om verwarring te voorkom, en omdat dit reeds so onder mielieboere bekend staan, is besluit om vir eers by die benaming valsbolwurm te hou.
Dr. Goddy Prinsloo kan by tel. (058) 307 3435, 082 875 3401 of prinsloogj@arc.agric.za gekontak word.
* Lees meer oor di valsbolwurm in die volgende uitgawe van Landbouweekblad.
8 Desember 2010
