Baie beeste, skape en bokke het die afgelope tyd gevrek weens parasiete wat met die koms van die somerreëns toeneem, terwyl baie vee ook deur gifplante en chemiese middels vergiftig is, volgens die November-verslag van die Herkouerveterinêre Vereniging van Suid-Afrika (RuVASA).
Dr. Faffa Malan, bestuurder van die vereniging, sê inwendige parasiete floreer wanneer dit goed reën en talle veevrektes het reeds voorgekom, veral weens haarwurms, waarvan die kliniese tekens bloedarmoede, kwakkeel, gewigverlies en maagwerking is.
Uitwendige parasiete
Net so neem uitwendige parasiete se getalle ook in die reëntyd toe. Hierdie parasiete dra siektes soos Afrika- en Asiatiese rooiwater, hartwater, galsiekte en knopvelsiekte oor. Boere moet hul vee inent om dié siektes te voorkom.
Die bontpootbosluise dra 'n gif aan die vee oor wat sweetsiekte en ernstige wonde veroorsaak, wat met spykerwurms besmet word.
Weerstand by bloubosluise teen bosluismiddels neem toe. Veeartse kan raad gee om dit te voorkom.
Insekoordraagbare siektes
Malan sê boere moenie nalaat om hul vee teen insekoordraagbare siektes in te ent nie. Weens goeie reën wat reeds wyd voorkom, neem insekgetalle ook toe, wat die draers van menige siekte is. Die eerste gevalle van bloutong in skape is ook reeds aangemeld.
Geslagsiektes
Trichomonose woed steeds voort, maar daar is nog boere wat nie genoeg aandag gee nie. Nuwe gevalle word maandeliks deur veeartse aangemeld. Uitbrekings kan met goeie biosekerheid voorkom word, soos om bulle slegs by boere te koop wat sélf goeie biosekerheid handhaaf. Maak seker hekke en heinings is in 'n goeie toestand om ‘n boer se vee binne en vreemde vee uit te hou.
Virussiektes
Daar is geen behandeling vir virussiektes nie. Daarom moet veeboere hul vee inent. Daar is egter geen entstof vir snotsiekte nie. Die dodelike virus wat dit veroorsaak, word met wildebeeste verbind, hoewel daar ook ‘n stam is wat skape aansteek. Wildebeeste skei veral die virus af wanneer die koeie hul kalwers speen en in die jagseisoen wanneer wildebeeste gespanne is. 'n Veearts kan raad gee.
Vergiftiging
Gifplante is gewoonlik groener as die natuurlike velweiding en boere moet hul van dié plante vergewis, asook wat die tekens is wanneer vee dit inkry. Vergiftiging weens tulpe is die grootste oorsaak van vrektes weens vergiftiging. Kry méér inligting in die rubriek Vra vir Faffa op hierdie webwerf.
Ureumvergiftiging het die afgelope tyd onder vee toegeneem, wat 'n bestuursprobleem is. Daarom moet boere die instruksies noukeurig lees en seker maak die dosis is korrek.
Malan sê vergiftiging met chemiese middels word elke maand deur veeartse aangemeld en groot veeverliese kom voor. Gedurende Oktober het méér as 19 beeste weens vergiftiging met sinkfosfaat gevrek.
RuVASA se verslag (sien tabel hieronder) word maandeliks opgestel uit inligting wat van veeartspraktyke ontvang word. Die doel is om boere in te lig oor die voorkoms van siektes, maar veral om siektes wat in hul gebied voorkom of kan voorkom, voorkomend te bestry en te let op diere wat met siektes en parasiete ingekoop word.
