Die Parlement se Portefeuljekomitee vir Landbou, Visserye en Bosbou is dit eens dat die Regering geen verskoning het om nie Onderstepoort Biologiese Produkte (OBP) te red, nes hy al vir ander staatsinstellings gedoen het nie.
Hierdie beroep kom benewens inligting dat die Departement vir Landbou, Visserye en Bosbou ‘n private maatskappy wil betaal om die dienste te lewer wat sy eie instelling, OBP, veronderstel is om te lewer.
Mnr. Lulu Johnson, voorsitter van die portefeuljekomitee, het mnr. Peter Thabete, waarnemende adjunkdirekteur-generaal, oor die kole gehaal omdat hy meen OBP sal baie oortuigend moet wees om te bewys hy geld toegestaan moet word.
“Hoe meer oortuigend kan hy wees. Ons het selfs op ons besoek gesien hoe dinge daar lyk. Die OBP moet ‘n prioriteit wees,” het Johnson gesê. Hy het verder gewaarsku dat die departement in die vervolg die deur gewys sal word as hy nie met ‘n oplossing na die komitee kom nie.
Uit die moeilikheid gehelp
Me. Elizabeth Piluse-Mosoane, ANC-LP, het gesê hoewel die OBP ‘n besigheid is, is dit ook ‘n staatsinstelling en kan uit die moeilikheid gehelp word. Die Regering het al miljarde bestee om ander staatsinstellings uit die moeilikheid te help. OBP vra altesaam vir R120 miljoen om sy fabrieksaanleg te herkapitaliseer en sy genetiese fabrieksaanleg op te gradeer.
Dié instelling het laas in 2001 ‘n toelaag van slegs R9 miljoen van die Regering gekry.
Mnr. Ayanda Ntsho, waarnemende uitvoerende hoof en ook finansiële beampte van die OBP, het gesê hoewel die instelling R100 miljoen se inkomste einde Maart gehad het en in September vier nuwe produkte die lig laat sien het, hy met die opgradering van die fasiliteite gehelp moet word.
“Sedert 2000 word van die opgradering gepraat en dis al 2010.” Hy het gewaarsku dat as opgradering nie plaasvind nie, die OBP sy plek in die mark kan verloor. Hy het verder uitgewys dat die huidige toerusting vervang moet word want dit word nie meer vervaardig nie.
Wou driftig weet
Mnr. Salam Abram, ANC-LP, wou driftig weet waarom die departement werk wat die OBP kan doen, wil uitkontrakteer. Landbouweekblad het verlede week berig dat die departement wil hê Afrivet moet sy veeartsenydienste vir boere behartig, asook opleiding aan kleinboere gee om dieregesondheid te bestuur wat eintlik die taak van die voorligtingsbeamptes is.
Thabete het nie Abram se se vraag beantwoord nie.
Ntsho het dit duidelik gestel dat OBP die vermoë het om die diens te lewer en dat hy ekstra kapasiteit sal het as geld aan hom beskikbaar gestel word.
Hy het die komitee ook meegedeel dat private maatskappye na voorleggings kom luister en hul idees vat. “Ons gaan nie na hul vergaderings toe nie, maar omdat ons ‘n openbare instelling is kom hulle na ons s’n toe.”
Dieselfde voorlegging
OBP het sy konsepdokument vir primêre dieregesondheidsorg verlede jaar Oktober reeds voorgelê en “dit is dieselfde voorlegging wat Afrivet gemaak het”.
Ntsho het aan Landbouweekblad gesê dat hy geen verskil tussen hulle voorlegging en dié van Afrivet kan sien nie. As Afrivet die dienste wat die departement wil hê, lewer, maak dit ‘n deur vir hom oop na die entstowwe. “Dit is die beduidendste bemarkingsgereedskap, want hulle werk met die boere en later koop die boere hul entstowwe,” het hy gesê.
Mnr. Lourie Bosman, DA-LP, het gesê die departement is sentraal in die bestuur van die OBP en daar kan nie verwag word van die instelling alles om alles self te doen nie. Hy meen die departement het die nodige geld om die instelling by te staan en moet dit in belang van veral die kleinboere doen.
24 November 2010