Sedert die heffing in 2018 ingestel is, is R3,1 miljard in die 2018-’19-boekjaar en R2,6 miljard in die 2019-’20-boekjaar van plaaslik vervaardigde suikerdrankies ingesamel. Die inkomste uit ingevoerde suikerdrankies was vir hierdie twee boekjare onderskeidelik R53 miljoen en R54 miljoen.
Suikerbelasting is ingestel om koeldrankvervaardigers minder suiker te laat gebruik in ’n poging om vetsug weens die oormatige inname van suiker te verminder.
Vetsug het die afgelope drie dekades in Suid-Afrika dermate toegeneem dat die land nou die ergste in Afrika suid van die Sahara daardeur geraak word. Dit verhoog Suid-Afrikaners se kans om hartsiektes, diabetes en kanker op te doen. Die staat glo dat die gebruik van fiskale maatreëls kan help om gesondheid te bevorder en siektes te voorkom. Die departement van gesondheid se teiken was om vetsug met 10% teen 2020 te verminder.
Mnr. Dennis Ryder, DA-LP, het verskeie vrae in ’n parlementêre vraag aan mnr. Tito Mboweni, minister van finansies, gerig oor die inkomste wat uit die heffing gekry word, hoe bedrywe deur die heffing geraak is en of dit regtig enige impak gemaak het op vetsug.
Mboweni het gesê dat daar op hierdie stadium geen beoordeling gedoen is om die impak van die heffing te bepaal op die volume suikerdrankies wat gedrink word nie. Die afname in inkomste in die tweede jaar van die heffing is egter ’n goeie aanduiding dat drankies minder suiker bevat en/of dat die verbruik afneem.
Die gesondheidsheffing is van toepassing op alle suikerdrankies, buiten suiwer vrugte- en groentesap, en melkprodukte sonder bygevoegde suiker. Die heffing het ’n impak op veral die suikerbedryf en die bedryf vir nie-alkoholiese drankies. In die 2020-begroting het Mboweni, tot groot verligting van die suikerbedryf wat vroeër weens suikerstorting op sy knieë gedwing was, nie die heffing vir die 2020-’21-boekjaar verhoog nie.
