Om dieresiektes en uitbrekings beter te beheer, sal die land sy provinsiale benadering hiertoe moet laat vaar, meen dr. John Adam van die Suid-Afrikaanse Veterinêre Raad (SAVR).
Dié raad het onlangs sy strategiese plan wat tot 2019 strek aan die Parlement se portefeuljekomitee vir landbou, bosbou en visserye bekend gemaak. Die komitee wou weet of geskeduleerde siektes in die land onder beheer is en of die uitbreking van die pluimveevirus H5N8, wat twee groot hoenderproduksie plase in Mpumalanga getref het, verhoed kon gewees het.
Adam het gesê dat dit nooit ten volle onder beheer sal wees nie. Dit moet bestuur word en koördinering rakende die siektes moet meer op ’n nasionale vlak gedoen word.
Private veeartse
Hy het gesê geskeduleerde siektes is gekontroleerde siektes en die uitbreking van so ’n siekte raak nie net dieregesondheid nie maar uiteindelik ook voedselveiligheid en -sekuriteit. Daarom sal private veeartse ’n baie groter rol moet begin speel om daardie soort siektes saam met die regering te bekamp.
Maar soos in die geval van die pluimveesiekte, wat waarskynlik deur watervoëls vanaf Zimbabwe die land ingebring is, nie iets wat beheer kon word nie. “Ons kan nie eens die mense beheer wat die grense oorsteek nie, wat nog van die voëls.
“Siektes ken nie grense nie. Op die oomblik word veeartseny besluite op provinsiale vlak geneem. Wanneer ’n siekte versprei, steek dit die grens binne ’n dag oor.”
Vyf maande
Me. Annette Steyn, die DA se skaduminister vir landbou, wou ook weet of daar meer uitbrekings van dieresiektes voorkom en word dit voldoende hanteer. Dit kom nadat dit vyf maande geneem het voordat die siekte kriptosporidiose onder lammers en kalwers in die Vrystaat geïdentifiseer is.
Adams het uitgewys dat dit moeilik is om die uitbreking van ’n siekte te beheer as jy nie die nodige mannekrag het nie en dat dit baie keer die geval in die land is.
