Mnr. Andrew Russell, voorsitter van die Suikerrietkwekersvereniging, sê nadat mnr. Enoch Godongwana, minister van finansies, verlede Februarie ’n verhoging in die suikerbelasting, oftewel die gesondheidsbevorderingsheffing, aangekondig het, kon hulle nog nie inligting kry oor die redes vir dié verhoging nie.
Dit ten spyte daarvan dat die toepassing van die verhoging daarna tot 1 April 2023 uitgestel is om verdere skakeling met belanghebbendes moontlik te maak.
Die Suikerrietkwekersvereniging het ’n PAIA-aansoek ingedien om die regering te versoek om alle inligting en data te verskaf wat gebruik is om te besluit om die belasting op suiker in te stel en later te verhoog.
“Hoewel die nasionale regering voorheen aangedui het dat die belasting ingestel is om vetsugvlakke te verlaag, het dit tot dusver versuim om enige data te verskaf om hul argument te ondersteun of om te wys dat die belasting enige impak op die toestand gehad het.”
Russell sê wat wel duidelik is, is die verwoestende ekonomiese impak wat die belasting die afgelope paar jaar op die suikerbedryf gehad het. “Duisende werksgeleenthede het verlore gegaan het en daar was miljarde rande se verlies aan inkomste.”
Dis nie al wat aan winsmoontlikhede en werksgeleenthede in die suikerbedryf knaag nie.
Tongaat Hulett
Tongaat Hulett het die afgelope maande sy plaaslike bedrywighede onder sakeredding geplaas, terwyl data van die Suikerrietkwekersvereniging toon dat dat beurtkrag die bedryf vanjaar meer as R700 miljoen kan kos.
“Met dié struikelblokke en duisende werksgeleenthede wat op die spel is, is die handhawing van die gesondheidsbevorderingsheffing onregverdigbaar en gewetenloos.”
Russell sê die PAIA-aansoek wat op 14 Desember 2022 ingedien is, versoek dat die regering alle inligting waarop sy besluitneming berus, “enige data en navorsing waarop staatgemaak is wat wys dat die gesondheidsbevorderingsheffing in werklikheid vetsugvlakke (nie suikerverbruik nie) in Suid-Afrika verlaag het sedert die toepassing daarvan in April 2018; voorleggings, memorandums, opsommings en ander dokumente wat deur min. Godongwana oorweeg is in die besluit om die heffing te verhoog; en voorleggings, memorandums, opsommings en ander dokumente wat deur die kabinet oor die kwessie oorweeg word”.
“Ons het van 2021 bewyse van die vernietigende impak van die gesondheidsbevorderingsheffing aan die tesourie voorgelê toe ’n Nedlac-studie getoon het dat die heffing die bedryf in sy eerste jaar reeds R2 miljard en meer as 16 000 poste gekos het.
“Verdere modellering deur die buro vir voedsel- en landboubeleid (BFAP) toon dat die blote instandhouding van die heffing 'n verdere verlies aan 15 000 werksgeleenthede sal beteken en die oppervlakte onder suikerriet met 46 600 hektaar oor die volgende tien jaar sal verminder.”
In die afwesigheid van enige bewys dat die heffing doeltreffend was, en in die lig van die bewese ongunstige uitwerking wat die heffing op die bedryf het, doen die Suikerrietkwekers ’n beroep op Godongwana om nie net van die besluit om die heffing te verhoog, af te sien nie, maar die heffing heeltemal te skrap
“Dit is ’n kwessie van oorlewing vir suikerrietkwekers, vir belanghebbendes in die bedryf se waardeketting en vir die 1 miljoen Suid-Afrikaners wat op die bedryf staatmaak vir hul bestaan.”Laai die Landbou.com-app af en lees jou landbounuus direk op die app. Dié app is beskikbaar in die Apple-, Android- en Huawei-winkels.
