“Voorstelle oor die verpligte afstaan van 50% van landbougrond deur boere aan plaaswerkers soos deur die Minister van Landelike Ontwikkeling en Grondhervorming, mnr. Gugile Nkwinti verwoord, toon eienskappe van wat in Zimbabwe gebeur het,” sê Johannes Möller, president van Agri SA, in 'n persverklaring.
“Die negatiewe resultate van so ’n benadering sal nie as onvoorsien afgemaak kan word nie; die bewyse hiervan blyk duidelik uit 'n wankelende ekonomie en gebrekkige voedselsituasie in ons noordelike buurstaat,” sê Möller.
Volgens Möller sal Agri SA nie beskuldigings aanvaar dat die organisasie nie bereid is om grondhervorming te ondersteun nie. “Beleidsverwarring soos duidelik blyk uit ongekoördineerde owerheidsbenaderings kan egter kwalik ’n nasionaal ooreengekome plan of planne oplewer,” sê Möller.
Oor die afgelope vyf jaar is daar met soveel voorstelle na vore gekom dat die formulering van sinvolle planne basies onmoontlik was, byvoorbeeld, die heropening van die restitusieproses wat reeds 'n bewese rekord van mislukking gehad het; die voorstelle oor die versterking van relatiewe regte van plaaswerkers waarvolgens 'n aandeel in grond effektief sonder vergoeding afgestaan moet word; voorstelle in die Nasionale Ontwikkelingsplan waarvolgens 20% van grond in 'n bepaalde distrik deur 'n bydrae van boere bekom kan word; suggesties van grondplafonne; artikel 25 van die grondwet wat onteiening teen vergoeding laer as markwaarde moontlik maak; en die verklaarde owerheidsbeleid waarvolgens die gewillige koper, gewillige verkoper-bedeling nie meer geldig is nie.
“Dit neem nie die feit weg dat individuele boere reeds by grondhervormingsaksies betrokke is, of dat bedryfsorganisasies op ’n verskeidenheid van terreine betrokke is nie. Agri SA besin deurlopend oor volhoubare grondhervorming wat ekonomies lewensvatbaar is en is bereid om saam met die minister en die departement by herhaling alle moontlike opsies te ondersoek,” sê Möller.
