
Verskeie belanghebbendes van die landbousektor doen weer vanjaar beroep op boeregemeenskappe om waaksaam te wees tydens die feesseisoen.
Volgens dr. Jane Buys, veiligheidsrisiko-analis by Vrystaat Landbou, is misdaad geneig om in die aanloop van en tydens die feestyd toe te neem. “Boere is besig om te plant en te saai voor die Kerstyd aanbreek. Misdaad, veral van produkte, maar ook diesel, batterye, sinkplate, sonpanele, sonpompe, koperkabel en veediefstal moet met die nodige erns opgeneem word.”
Polisie en wetstoepassers verhoog hul sigbaarheid in hierdie tyd, maar boerderygemeenskappe word ook aangemoedig om aanvullende veiligheidsmaatreëls in te stel.
“Waar daar groter sigbaarheid van die polisie en boerderygemeenskappe is, ontmoedig dit misdadigers. Hulle sal eerder makliker teikens soek as om die gevaar te loop dat hulle in hegtenis geneem kan word,” sê Buys.
Mnr. Kobus Visser, direkteur van landelike veiligheid en provinsiale sake van Agri SA, sê die feestyd bied dikwels vir misdadigers die geleentheid om toe te slaan. “Dit is belangrik dat boerderygemeenskappe hul paraatheid sal verskerp en waaksaam sal wees gedurende hierdie tyd. Dit is belangrik om te let dat geen beskermingsmaatreëls ’n waarborg is dat ’n plaasaanval of misdaad nie sal plaasvind nie, maar dit kan in baie gevalle ’n aanval vertraag of bemoeilik.”
Visser moedig boerderygemeenskappe aan om verdagte optrede by hul naaste polisiekantoor aan te meld en goeie kommunikasie met die polisie te handhaaf. Boere moet goeie toegangsbeheer toepas op hul plase en altyd bewus wees van wat op hulle plase aangaan en wie dit besoek.
“Dit is ook belangrik dat die boerderygemeenskap seker maak dat beskermingsmaatreëls soos alarmstelsels, paniekknoppies, veiligheidshekke, diefwering en omheinings behoorlik funksioneer. Dit kan enige aanval vertraag of afweer, veral as ’n alarm geaktiveer word.”
Alternatiewe kommunikasie
Sowel Buys en Visser meen dat boere moet seker maak dat hulle alternatiewe kommunikasiestelsels het, veral in gebiede wat erge beurtkrag en kragonderbrekings ervaar aangesien daar nie altyd selfoonopvangs is in daardie tye nie.
“Boere moet verkope direk van die plaas af vermy sodat daar nie kontant op die plaas sal wees wat as lokmiddel vir misdadigers kan dien nie,” voeg Visser by. “Ook as hulle op vakansie sou gaan, moet hulle seker maak dat hulle waardevolle besittings wat hulle nie saamvat nie, veilig in kluise gebêre word.”
Visser sê dat erkenning aan boerderygemeenskappe gegee moet word vir al hul inisiatiewe op plaaslike vlak om hulself en hul gemeenskappe te beveilig, dikwels op eie koste.
TLU SA en Saai sê luidens ’n gesamentlike verklaring hulle meen dit hang van die boeregemeenskappe self af om hul veiligheid te verseker omdat die polisie nie daartoe in staat is om Suid-Afrikaners doeltreffend teen misdaad te beskerm nie.
“Dit is duidelik dat ons op onsself aangewese is vir ons veiligheid. Met die samewerking van Saai wil ons gemeenskappe bemagtig om doeltreffend en proaktief te wees as dit kom by veiligheid,” sê mnr. Henry Geldenhuys, president van TLU SA.
“Die doel is om verskeie belanghebbendes bymekaar te bring en almal toegang tot dienste te gee. Ons wil gemeenskappe help om misdaad nie net hok te slaan nie, maar ook te voorkom waar moontlik. Ons wil wetsgehoorsame burgers help om saam te werk om wetteloosheid stop te sit. Dit is beter om saam te werk as elkeen op sy eie.”
TLU SA en Saai bied ’n verskeidenheid veiligheidswenke aan die boerderygemeenskappe, maar erken dat dit slegs voorstelle is omdat verskillende gemeenskappe verskillende probleme kan ervaar.
“Geen twee boere of twee plase is nie eenders nie en gevolglik sal veiligheid ook nie dieselfde hanteer word nie. Plaasveiligheid is ’n ingesteldheid en met elke denkbare faset van die boerdery verweef. Elke boer moet besluit hoe hy homself en sy gesin se veiligheid hanteer en bestuur,” sê dr. Theo de Jager, voorsitter van Saai.
Hulle stel onder meer voor dat boere afwyk van hul normale roetine en hul vee op lukrake tye tel om vroeg seker te maak as daar enige vermis is. Verder word voorgestel dat boere hul vuurwapens wettiglik elders as op die plaas gaan opberg as hulle weggaan met vakansie en om hul ammunisie in ander kluise as hul vuurwapens te bêre.
“Wanneer jy na jou veiligheidsituasie kyk, moet jy dink soos ’n skelm. Identifiseer plekke waar hulle kan inkom. Jy moet dit so moeilik as moontlik vir betreders maak om naby of in jou huis te kom.”
Laai die Landbou.com-app af en lees jou landbounuus direk op die app. Dié app is beskikbaar in die Apple-, Android- en Huawei-winkels.