Die koste van hooi het aansienlik gestyg weens hoë insetkoste. Kontrakteurskoste vir sny, hark en baal beloop tans sowat R800/ha, of R10 vir ’n vierkantige baal (R450/t) en R100 vir ’n ronde baal (R350/t).
Dit sluit nie dieselkoste in nie. Die kunsmispryse het vanjaar ook ’n groot impak op die koste van hooi, veral op grasse soos oulandsgras en tef wat goed reageer op stikstofbemesting (tabel 1).
Volgens VKB Landboubestuursdienste se jongste ekonomiese verslag is die huidige kosprys vir oulandsgrashooi sowat R1 400/t. As jy in gedagte hou dat oulandsgrashooi se ru-proteïen nagenoeg 4-5% is, begin lusernhooi met ’n ru-proteïen van 22% teen R5 000/t baie aanloklik lyk (tabel 2).
Gelukkig is daar alternatiewe wat steeds hooi van besonder goeie gehalte kan lewer.
Kombinasie
Sommige hooiprodusente vestig ’n oulandsgras-lusern-kombinasie wat steeds volgens die oulandsgras se groeitydperk gesny word. Met die regte bestuur verhoog die lusern dan die gehalte van die hooi en verminder die N-behoeftes mettertyd.
Armmanslusern
Armmanslusern (Sericea lespedeza) is ’n sterk, meerjarige peulgewas wat goed aangepas is vir marginale grond in gebiede met ’n minimum van 550 mm reën. Dit is ook minder gevoelig vir lae pH-grond in vergelyking met ander peulgewasse. Hoewel dit gewoonlik ’n hele seisoen duur vir die gewas om te vestig, is dit ’n goeie langtermynbelegging vir die plaas. Die gewas kan as weiding of hooi benut word in die groeiseisoen, verkieslik voor die eerste ryp.
Armmanslusernhooi se ru-proteïenvlakke is gewoon lik 16-18%. Die ruvoer se tannienvlakke het ook ’n natuurlike onderdrukkingseffek op inwendige parasiete, veral vir jong kleinvee. Die opbrengspotensiaal is sowat 7-8 ton droëmateriaal/ha.
Akkerbone
Akkerbone is ’n eenjarige somerpeulgewas met uitstekende droogteverdraagsaamheid wat baie goed aangepas is vir die sentrale en westelike veeproduksiegebiede. Die proteïenvlakke van volpit-akkerboonhooi wat deur ’n hamermeul gegooi is, kom baie na aan dié van lusernmeel.
Hou in gedagte dat akker bone ligter grond verkies. Vir effens swaarder grond is dolichos-bone definitief ook ’n opsie waar dit ’n hoër opbrengspotensiaal as akkerbone het.
Tiffany-tef
Tiffany-tef is Barenbrug se vlagskip-tefkultivar. Dit het ’n langer groeiseisoen as die tefkultivar SA Bruin, en volgens plaaslike proefdata produseer dit 10-20% meer. Tiffany-tef het uitstekende voergehalte in vergelyking met ander C4-grasse met ru-proteïenvlakke so hoog as 18%.
Dit vergemaklik die besluit om daardie kunsmisrekening te regverdig. Die geheim van tef is om elke keer te sny voor dit die reproduktiewe stadium bereik. Mnr. Douw Steyn is die noordelike verkoopsbestuurder by Barenburg.
