Swaar reënneerslae het die afgelope naweek vir groot vreugde oor dele van Suid-Afrika gesorg, terwyl dit in ander gebiede tot oorstromings en skade aanleiding gegee het. Mnr. Johan van den Berg, onafhanklike landbouweerkundige, sê in die distrik Augrabies is tydens die nag van 15 en 16 Januarie byna 150 mm aangemeld.
Swaar neerslae het die naweek plek-plek in bykans elke provinsie in Suid-Afrika voorgekom. Neerslae het wel gewissel van gebied tot gebied en daar is steeds dele wat nog nie goeie neerslae aangeteken het nie.
“Daar is steeds kleiner kolle in veral die Oos-Kaap wat nog min reën gehad het en waar die droogte voortduur. Dit is veral in die distrik Cradock, maar ook op plekke soos Steytlerville en Jansenville,” aldus Van den Berg. “Die droogte is tot ’n groot mate gebreek in die grootste deel van die Noord-Kaap en die westelike dele van die Oos-Kaap tot so ver as Willowmore en selfs verder.”
Die afgelope paar weke het die Indiese Oseaan noord van Madagaskar begin verwarm, wat veroorsaak dat tropiese laagdrukstelsels noord van Madagaskar ontwikkel. “Dit gaan veroorsaak dat die tropiese vog vanaf Sentraal- en Wes-Afrika minder suidwaarts gaan beweeg en vanaf ongeveer 20 Januarie meer ooswaarts gekonsentreer gaan wees oor Mosambiek en Madagaskar. Minder reën met warmer toestande en baie sonskyn kan dus verwag word oor die grootste deel van die land vanaf ongeveer 20 Januarie tot in die eerste week van Februarie,” aldus Van den Berg.
“Die laagdrukstelsels oor die westelike Indiese Oseaan is wel nie baie sterk is nie en dit, tesame met die druk van laagdrukstelsels oor sentrale tot westelike binneland, kan veroorsaak dat heelwat reën weer vanaf die eerste week van Februarie oor die oostelike binneland kan voorkom, wat verder weswaarts sal uitbrei later in Februarie.”
Langer termyn
Van Januarie tot Maart is tradisioneel die beste deel van die reënseisoen oor die sentrale tot westelike dele van Suid-Afrika. In teenstelling met die La Niña-stelsel van die 2020-’21-seisoen wat sy hoogtepunt aan die begin van Desember 2020 bereik het, het die La Niña-stelsel wat tans die seisoen se weer oorheers, nie ’n hoogtepunt bereik nie, hoewel dit baie naby aan die hoogtepunt behoort te wees. “Die implikasie is dat die natter toestande langer kan aanhou in die komende maande as in 2021,” verduidelik Van den Berg.
Gewoonlik begin die reënseisoen gedurende La Niña-seisoene later in die lente of die vroeë somer en duur dit tot diep in Mei. “Omdat die huidige La Niña se effek op reënval amper eers teen einde November 2021 begin het – wat reeds ’n later as normale begin vir La Niña-seisoene aangedui het – dui alles daarop dat daar nog baie reën op pad is vir die res van die somer tot so laat as Mei,” sê Van den Berg.
Hy sê weermodelle dui aan dat reën nog selfs tot middel Maart oor die oostelike dele van die land gaan voorkom, en dat die reënstelsels vanaf middel Februarie geleidelik weswaarts kan skuif om ’n hoogtepunt rondom Maart, of selfs April, oor die westelike dele te bereik.
