Baie sterk laagdrukstelsels of sogenoemde afsnylaagdrukstelsels, wat wes van Suid-Afrika ontwikkel en swaar neerslae plek-plek veroorsaak het, het die afgelope jaar gereeld voorgekom.
“ ’n Afsnylaagdrukstelsel ontstaan wanneer ’n gebied van laagdruk verwyder of afgesny word van die groter of hoof- atmosferiese sirkulasie. Dit is dan nie onderhewig aan die normale westewind-sirkulasie nie. Dit kan op een plek bly draai of in enige rigting beweeg tot daar iets gebeur wat dit weer in die hoofsirkulasiepatroon laat opneem,” verduidelik Johan van den Berg, onafhanklike landbouweerkundige.
Weermodelle het Vrydag aangedui dat ’n afsnylaagdrukstelsel of meer as een stelsel kan ontwikkel van Sondag (28 Mei) af oor die weste en suidweste van Suid-Afrika en aangrensende Atlantiese Oseaan kan ontwikkel.
Reën, sneeu en koue
“Dit is baie moeilik om die beweging van die stelsel te voorspel, maar dit kan veral oor die Wes-Kaap, die Weskus en die aangrensende binneland van Sondag (aand) tot Vrydag (28 Mei tot 2 Junie) plek-plek swaar reën veroorsaak.” Van den Berg sê weerstelsels het Vrydag aangedui dat neerslae 30 mm of meer kan wees oor die Wynland, die Kaapse Metropool, asook die Overberg en die Suidkus.
Die Suid-Afrikaanse Weerdiens waarsku ook vir swaar neerslae van Sondag af en sê verspreide buie en donderbuie kan Sondag oor die Vrystaat, Lesotho, die Noord- en Oos-Kaap voorkom, wat Maandag kan versprei na die Wes-Kaap. "Swaar reën kan Maandagmiddag oor dele van die Wynland en die Overberg ontwikkel (in die vorm van donderbuie), wat die potensiaal het om oorstromings te veroorsaak," lui 'n verklaring deur die weerdiens. Stormsterk winde word ook Maandag teen die Wes-Kaap se kus, van Saldanhabaai na Plettenbergbaai, verwag.
Volgens Van den Berg kan ligter neerslae van 10-20 mm ook voorkom oor die Weskus en aangrensende binneland, soos Vredendal, Springbok, Sutherland, Calvinia en Clanwilliam. Neerslae van 20 mm of meer kan voorkom oor die Oos-Kaap op Jansenville, Gqeberha, Humansdorp, Joubertina en Kareedouw in die Langkloof. “Laasgenoemde plekke is in die belangrike opvanggebied van die Kougadam wat water voorsien aan die Gamtoosvallei se besproeingsboere asook die Nelson Mandela Metropool. Met die reën van die afgelope paar weke wat kleiner damme redelik aangevul het, kan enige reën nou veroorsaak dat water verder na die Kougadam vloei,” sê Van den Berg.
Die Kougadam was Vrydag (26 Mei) ongeveer 20% vol teenoor ongeveer 13% die ooreenstemmende tyd verlede jaar. Reën van 20 mm of meer is moontlik oor die binneland en noordelike deel van die Oos-Kaap, soos Barkly-Oos, Graaff-Reinet, Aliwal-Noord en die aangrensende dele van die Noord-Kaap, soos De Aar.
Na verwagting gaan nie meer nie as 10 mm oor die res van Suid-Afrika val, wat insluit die Vrystaat, die noordelike deel van die Noord-Kaap, Gauteng, Limpopo, KwaZulu-Natal en Mpumalanga.
Veeboere gewaarsku
Baie koue en bewolkte en winderige toestande word ook verwag wat die aanvoelbare temperatuur kan verlaag en gevaarlike toestande skep vir veeboere in veral die Oos-Kaap, Wes-Kaap en aangrensende deel van die Noord-Kaap. “Baie koue en nat toestande wat gevaarlik kan wees vir kleinveeboere in die suidelike en oostelike deel van die land kan van 29 Mei tot in die eerste week van Junie voorkom,” sê Van den Berg.
“Daar is die moontlikheid van sneeu op die hooggeleë dele van die Oos-Kaap, asook die suidelike en oostelike deel van die Drakensberge en Lesotho.”
Die weerdiens maan lede van die publiek om die nuus dop te hou vir enige verdere inligting oor die ontwikkeling van die stelsels.
Laai die Landbou.com-app af en lees jou landbounuus direk op die app. Dié app is beskikbaar in die Apple-, Android- en Huawei-winkels.
